Ekip Gelişim Aşamaları

Daha çok karşılıklı bağlılığı gerektiren bir dünyada yaşıyoruz. İnsanları bir araya getirmek onlarda ekip olma duygusunu yaratmıyor. Özellikle yeni oluşan grupların ekip olarak verimli çalışmaya başlamaları iyi yönetilmesi gereken bir süreç. Bu konuya ilgi duyanlar okumaya devam edebilirler.

Ekip olarak bir araya getirilen insanların birlikte çalışma becerileri kazanması ve ortak bir değer sistemine ulaşarak olgunlaşması gerekmektedir. Ekiplerin yüksek performanslara ulaşmasını sağlayan bu olgunlaşmadır.

Ekiplerin üstün sonuçlara ulaşmadan önce bir dizi aşamadan geçmeleri gerekmektedir.

1.      Aşama: “Biz kimiz?”

Kökünü beğenmeyen dal ve dalını beğenmeyen meyve, olmadan çürür.
N.F.Kısakürek

Ekibin oluşma sürecini içine alan ilk aşamada, ekip üyelerinin zihinleri kendilerinden ve ekipten ne beklendiği konusunda çok açık değildir. Ayrıca bazı ekip üyeleri otorite karşısında kaygı duyabilir ya da bağımlılık gösterebilir, diğerleriyse ne yapmaları gerektiğini tam olarak anlamadan görevlerine bir an önce başlama konusunda istek duyabilir. Çok kez ekip üyeleri aşırı kibar olma ve “etliye sütlüye karışmama” eğilimi gösterebilir. Bu aşamada gözlenen özellikler şunlardır:

  • Orta düzeyde istek ve ilgi,
  • Orta düzeyde kaygı,
  • Çekingenlik,
  • Heyecan,
  • Güvensizlik,
  • Resmi bir iletişim,
  • Otoriteye bağımlılık.

 2. Aşama: “Ben”

“Fırtına” olarak da adlandırılabilecek ikinci aşamada, ekipler kimin hangi işi nasıl yapacağını, birbirleriyle nasıl iletişim kuracaklarını belirleme aşamasında olduklarından çatışma oranı artar. Birbirlerini ve birlikte nasıl çalışacaklarını denerler. Bazı ekipler bu aşamada takılıp kalırlar, ya da çok büyük bir krizden sonra bu aşamaya geri dönüş yaparlar Ekiplerin çoğu norm oluşturma aşamasına geçebilirler. “Ben” aşamasında izlenen özellikler:

  • Çatışmalar,
  • Hararetli tartışma ve münakaşalar,
  • Arayış,
  • Engellenme duygusu,
  • Belirsizlik/kızgınlık,
  • Olumsuz tepkilerdir.

3. Aşama: Norm oluşması ve “Biz” duygusu

Üçüncü aşamada ekip üyeleri açık iş rolleri, etkili iletişim yolları, etkinliklerini yönlendirecekleri kuralları geliştirirler. Ekip içerisinde uyum ve güven oluşmuştur. Bu aşamanın özelliği, görevlerle ilgili düşüncelerin açıkça ifade edilmesi, iletişimin düzenli olması, ekip üyelerinin daha işbirlikçi olmaları ve uyum göstermeleridir. Ekipte gözlemlenen özellikler.

  • Uyum ve güven,
  • Rahatlamış, amaca yönelik bir ortam,
  • Farklılıklara saygı gösterilmesi,
  • Yüksek düzeyde iletişim,
  • İş rollerinde açıklık,
  • Ekip üyeleri arasında bağlılık,
  • Hedeflere ulaşma arzusu.

4. Aşama: Olgunluk

En son aşamada, ekipler iletişim, sorun çözme, kurumsal hedef ve amaçlara ulaşılması konusunda beceri kazanmışlardır; yüksek performans gerektiren hedeflere yönelmeye artık hazırdırlar. Ekipte şunlar gözlemlenir:

  • Bağlılık ve tatmin duygusu,
  • Birbirini destekleyen ekip üyeleri
  • Problem çözmede yetkinlik,
  • Çatışmayla başa çıkmada yetkinlik,
  • Paylaşılan liderlik,
  • Yüksek performans.

Ekiplerin ancak yarısından azının son aşamaya geçebildiği, ekiplerin beşte birininse fırtına aşamasının ötesine hiçbir zaman geçemediği görülmüştür. Ancak, ekiplerin çoğu ilk aşamaları çabuk geçmelerini sağlayacak becerileri kazanma konusunda eğitilebilir.

Ekip performansının en iyi belirleyicisi, ekibin sorun çözme becerisinin yüksek düzeylerde olmasıdır. Yüksek performanslı ekiplerin belirli bir sorun çözme yöntemini tutarlı olarak kullandığı gözlenmiştir. Ayrıca bireyler arası iletişimde, ekip üyelerinin olumlu duygularının, performans üzerinde önemli etkisi olduğu saptanmıştır. Bu beceri öğretilebilir ve bu konuda ekiplere yardımcı olacak çok sayıda eğitim yöntemi mevcuttur.

Doğadan dersler

Dev Kaliforniya çamları, dünyadaki en büyük ve en uzun ağaçlar. Aralarında Boyu 100 metreye varan ve yaşı 2500’e ulaşanlar bulunmaktadır. Böylesine büyük ve “köklü” bir ağacın kökünün çok büyük olacağını, yerin onlarca metre derinine gireceğini düşünülür. Oysa Kaliforniya çamlarının kökü kısadır ve çok derinlerde değildir. Bu ağaçların bu kadar büyük, görkemli olmalarını ve bu denli uzun yaşamalarını sağlayan iç içe geçmiş dallarıdır. Bu dallar öylesine iç içe geçmiş ve birbirini öylesine iyi desteklemektedirler ki binlerce yıldır en şiddetli kasırgalara dahi kolay göğüs germektedirler.

Bir araya gelmek bir başlangıçtır, beraberliği sürdürmek bir ilerleme…beraber çalışmaksa başarıdır.

Henry Ford

İyi ağaç kolay yetişmez; rüzgâr ne denli güçlü eserse, ağaç da o denli sağlam olur.     

                                                                                                         J.Willard Marriot

yazar avatarı
Prof. Dr. Acar Baltaş
Prof. Dr. Acar Baltaş, Türkiye’de geniş kitlelere, psikolojinin insan ihtiyaçları ve iş hayatının sorunları için bir çözüm olduğunu gösteren öncülerden biri oldu. Stres ve beden dili kavramlarını Prof. Dr. Zuhal Baltaş’la birlikte Türkiye’ye tanıttı. 1989 yılında yayınlanan “Üstün Başarı” kitabı öğrenmenin nöro-bilimsel temelleri ile öğrencilerin ihtiyaçları arasında köprü kuran ilk çalışma oldu. Ortaöğrenimini Istanbul Erkek Lisesi’nde, yüksek öğrenimini Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü’nde tamamlayan Acar Baltaş, doktorasını Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde Nöroloji Anabilim Dalı’nda yüksek beyin fonksiyonları konusunda yaptı, klinik nöro-fizyoloji alanında Tıp Bilimleri Doktoru ünvanını aldı ve 1986 yılında Uygulamalı Psikoloji Doçenti, 1996 yılında Profesör oldu. 1977-1997 yılları arasında Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anabilim Dalı’nda çalıştı. Yurtiçinde ve dışında yayınlanmış 100’dan fazla bilimsel çalışması bulunan Baltaş, 1983 yılından bu yana, iletişim ve tıbbi psikoloji alanındaki bilgilerini iş hayatının ihtiyaçları ile bağdaştırarak seminerler verdi, uygulamalar yaptı. Bu seminer ve uygulamalarında liderliğin kültür ve cinsiyetle ilişkisine (Türk kültüründe yönetmek ve kadın liderliği), duyguların kararlar üzerindeki etkisine ve zihniyet değişikliğine odaklandı. Acar Baltaş, yasal yollarla toplam 600.000 adet satışı yapılmış; bazılarının 40. baskıyı aştığı Stres ve Başaçıkma Yolları, Bedenin Dili, Ekip Çalışması ve Liderlik, Üstün Başarı, Hayalini Yorganına Göre Uzat, İnsana ve İşe Değer Katan Yeni İK, Türk Kültüründe Yönetmek, Akılsız Duyguların Cezasını Kararlar Çeker ve Baltaş Grubu Yönetim El Kitapları’nın yazarıdır. Baltaş, Türk kültürünün değer sisteminden çıkan dönüşüm programları ve ekip çalışması konusunda birçok kuruluşun uluslararası başarılarının hazırlayıcısı oldu. Türk A Milli Futbol Takımı’nın ve Galatasaray Futbol Takımı’nın psikolojik danışmanlığını yaptı, bu görevi Türk A Milli Futbol Takımı’yla sürdürdü. Türkiye Futbol Federasyonu bünyesinde antrenörlere yönelik, “genç sporcularda karakter gelişimi” ve “psikolojik performans danışmanlığı” programlarını yönetti. Ayrıca, 2009-2016 yılları arasında Harp Akademileri’nde kurmay subay adaylarına ve her rütbede terfi eden generallere kişilik ve liderlik eğitimleri verdi. Acar Baltaş, Prof. Dr. Zuhal Baltaş’la kurucusu oldukları, iş hayatında gözlenebilir zihniyet değişikliği ve ölçülebilir iş sonuçları için kurum ve çalışan etkinliğini hedefleyen Baltaş Grubu’nu yönetmektedir. Prof. Dr. Zuhal Baltaş ile evli ve iki çocuk babasıdır.
2 comments

Diğer Makaleler

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked with *

2 Comments

  • Bülent Demircioğlu
    19 Temmuz 2023, 17:42

    Acar bey ,
    Şimdiye kadar öğrenmiş olduğum en anlamlı ekip/ takım tarifi :
    “ Birbirlerine tam güvenen insanlar gurubu “
    Bu tarif takım oluşumunda herşeyin başı

    REPLY
  • altan cengiz
    21 Temmuz 2023, 10:51

    Benim gözlemlerimde Takım çalışmalarında bir Çatışma Evresi var ki, bu evre başarılı aşılırsa ekip muhakkak hedeflerine ulaşır ve başarılı olur. Dünya şampiyonu olan Bayan Voleybol Takımını çok dikkatlice takip ettiğimde Liderlik sürecinin de çok önemli olduğunu farkettim. Ekip içinde Liderin konu ya da işle ilgili deneyimi liderlik becerisi takım üyeleri ile iletişim ve ilişkisi de çok önemli. Ekip üyelerinin birbirlerine ve amaçlarına bağlılığı da sizin müthiş örneğinizdeki Kaliforniya Çamlarında olduğu gibi çok önemli şüphesiz. Benim gözlemlerinde bu bağlılık öncesi muhakkak bir çatışma evresi olduğu ve olgunlaşma döneminden sonra muhakkak düşüşler yaşandığı….

    REPLY

Son Makaleler

En Çok Yorumlanan

Öne Çıkan Videolar

Hayatın Hakkını Vermek

Hayatın Hakkını Vermek | Prof. Dr. Acar Baltaş | TEDxIzmir

Mesleğimi nasıl seçmeliyim?

Kurumların yönetim felsefesini hayata taşıyan insan ve değişim projeleri üzerine çalışan Prof. Dr. Zuhal Baltaş, mesleğinizi nasıl seçmelisiniz konusu üzerine bilgi veriyor.

Hayalini Yorganına Göre Uzat

Prof. Dr. Acar Baltaş, TEDxAnkara'da yaptığı konuşmada istek ve başarı arasındaki ilişki ile "yatkın olduğumuz şeyleri hayal etmenin" önemini anlatıyor.

Öne Çıkan Kitaplar

yazar avatarı
Prof. Dr. Acar Baltaş
Prof. Dr. Acar Baltaş, Türkiye’de geniş kitlelere, psikolojinin insan ihtiyaçları ve iş hayatının sorunları için bir çözüm olduğunu gösteren öncülerden biri oldu. Stres ve beden dili kavramlarını Prof. Dr. Zuhal Baltaş’la birlikte Türkiye’ye tanıttı. 1989 yılında yayınlanan “Üstün Başarı” kitabı öğrenmenin nöro-bilimsel temelleri ile öğrencilerin ihtiyaçları arasında köprü kuran ilk çalışma oldu. Ortaöğrenimini Istanbul Erkek Lisesi’nde, yüksek öğrenimini Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü’nde tamamlayan Acar Baltaş, doktorasını Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde Nöroloji Anabilim Dalı’nda yüksek beyin fonksiyonları konusunda yaptı, klinik nöro-fizyoloji alanında Tıp Bilimleri Doktoru ünvanını aldı ve 1986 yılında Uygulamalı Psikoloji Doçenti, 1996 yılında Profesör oldu. 1977-1997 yılları arasında Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Anabilim Dalı’nda çalıştı. Yurtiçinde ve dışında yayınlanmış 100’dan fazla bilimsel çalışması bulunan Baltaş, 1983 yılından bu yana, iletişim ve tıbbi psikoloji alanındaki bilgilerini iş hayatının ihtiyaçları ile bağdaştırarak seminerler verdi, uygulamalar yaptı. Bu seminer ve uygulamalarında liderliğin kültür ve cinsiyetle ilişkisine (Türk kültüründe yönetmek ve kadın liderliği), duyguların kararlar üzerindeki etkisine ve zihniyet değişikliğine odaklandı. Acar Baltaş, yasal yollarla toplam 600.000 adet satışı yapılmış; bazılarının 40. baskıyı aştığı Stres ve Başaçıkma Yolları, Bedenin Dili, Ekip Çalışması ve Liderlik, Üstün Başarı, Hayalini Yorganına Göre Uzat, İnsana ve İşe Değer Katan Yeni İK, Türk Kültüründe Yönetmek, Akılsız Duyguların Cezasını Kararlar Çeker ve Baltaş Grubu Yönetim El Kitapları’nın yazarıdır. Baltaş, Türk kültürünün değer sisteminden çıkan dönüşüm programları ve ekip çalışması konusunda birçok kuruluşun uluslararası başarılarının hazırlayıcısı oldu. Türk A Milli Futbol Takımı’nın ve Galatasaray Futbol Takımı’nın psikolojik danışmanlığını yaptı, bu görevi Türk A Milli Futbol Takımı’yla sürdürdü. Türkiye Futbol Federasyonu bünyesinde antrenörlere yönelik, “genç sporcularda karakter gelişimi” ve “psikolojik performans danışmanlığı” programlarını yönetti. Ayrıca, 2009-2016 yılları arasında Harp Akademileri’nde kurmay subay adaylarına ve her rütbede terfi eden generallere kişilik ve liderlik eğitimleri verdi. Acar Baltaş, Prof. Dr. Zuhal Baltaş’la kurucusu oldukları, iş hayatında gözlenebilir zihniyet değişikliği ve ölçülebilir iş sonuçları için kurum ve çalışan etkinliğini hedefleyen Baltaş Grubu’nu yönetmektedir. Prof. Dr. Zuhal Baltaş ile evli ve iki çocuk babasıdır.
Personova Kişilik Envanteri Testi