Değerli KAYNAK Dostlarımız,

İnsan Kaynakları Yönetimi iç müşteriye hizmet veren ve kurumun İK süreçlerini mükemmelleştiren fonksiyonel bir bölüm olmanın yanı sıra yönetimin stratejik iş ortağıdır. Kararlar doğrultusunda atılacak adımların tasarlayıcısı uygulayıcısı ve ölçümlendiricisidir.

Artık İK birimleri insan kaynakları yönetimi olarak hareket etme inisiyatifini almakta, bu rolünün farkında olarak kendini konumlandırarak geliştirmektedir. Bu geçişte dönem dönem zorlanmasının en yaygın iki sebebi olduğu görülür. Bir yandan İK bölümü kendini personel işleri, genel işe alım ve eğitimlerden sıyırıp kurumun iş stratejisinin bir parçası olarak konumlamakta zorlanırken, kurum yönetimi de İK’yı satış, üretim, ar-ge gibi stratejik bir ortak olarak değerlendirmekte zorlanır.

Bu kapsamda artık İK yönetim süreçleri; işten fonksiyona doğru oluşturulmalı, uygulamalar sonrasında da performans yönetimi ile fonksiyondan işe doğru gözden geçirilmelidir. İK’nın başa çıkması gereken temel meselesi; felsefesi, davranış politikası, programı, uygulaması ve süreçleri ile rekabetçi stratejiye uygun, uyarıcı ve pekiştirici farklı modellerle kuruma hizmet etmektir.

Strateji, plan, program kavramları Türkçe’ye sonradan girmiş kelimeler olarak iş yapma kültüründe de bazen karşılığını bulmakta zorlandığımız kavramlar oluyorlar. Strateji ile planın birbirine karıştığını gözlemliyoruz. Bu kaynağımızda; hizmet veren bir İK’dan, kurum stratejisinin belirlenmesinde ve gerçekleştirilmesinde aktif rol oynayan İK yönetimine ait yaklaşımları ve projeleri ele aldık.

Bu sayımızda, Eczacıbaşı Holding’den, İnsan Kaynakları Direktörü Utku İlik “Eczacıbaşı Topluluğu ve İK vizyonu”, Bosch Sanayi ve Ticaret A.Ş. İK Bölümü “Lider Gelişim Programı – ADP (Associate Development Program)” , Kuveyt Türk Katılım Bankası’ndan Eğitim ve Geliştirme Müdürü İsa Turan “Yüksek Potansiyel Adayların İstihdamı, Eğitim ve Gelişimi Ve Yönetimi Uzun Soluklu Zor Bir Süreçtir” başlıklı yazılarıyla bilgi ve düşüncelerini paylaştılar. Ayrıca, Danışman Mehmet Ünal “İnsan Kaynakları Disiplini Değişimleri Yönetmeye Hazır mı?” ve LSG Sky Chefs İK Departmanı “Lsg Sky Chefs Liderlik Gelişim Projesi” ni aktarıyorlar.

Häfele Türkiye İnsan Kaynakları Müdürü Nil Ekinci “Häfele Türkiye’de Geleceğin Yıldızları Hälka İle Parlayacak”, Eyüboğlu Eğitim Kurumları Kurumsal Planlama Direktörü Esin Güngör “ Genç Yönetici Yetiştirme Programı” ve Autoliv İK ve Endüstriyel İlişkiler Müdürü Recep Yiğit “Yönetici Grup Koçluğu Projesi”ni siz KAYNAK okurlarımız için yazıya döktüler.

İnsan kaynakları yönetiminin stratejik iş ortağı olarak üstlendiği rolün farklı boyutlarını bulacağınız yazıların zihinlerde yeni bir pencere açmasını dilerim.

Saygılarımla,

Prof. Dr. Zuhal BALTAŞ

Kurum Felsefesi ve Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi

İş sonuçlarına yansıyan başarı insan kaynakları yönetiminin ana strateji ile uyumlu stratejiler belirlemesine, bunu da geçerli modellerle uygulamasına bağlıdır. Yenilikçilik, girişimcilik, sosyal medya, dijital pazar vb konuların kurum üst yönetiminin odağında olduğu bu dönemde insan kaynakları yönetimi ne yapıyor? Özgün, bütünsel ve bağlayıcı olan üst yönetim kararları ile uyumlu yönetim politikalarının oluşması ve uygulanması uzun bir zaman alır. Zira yeni yönetimin oluşması, alt yapı sistemlerinin kurulması, insan kaynağının sağlanması ve geliştirilmesi maliyet getirir ve zaman gerektirir. Stratejik insan kaynakları yönetiminin iki ana sorumluluk alanı vardır: yetkinlik yönetimi(yetkinliğe sahip çalışanları çekebilmek, ayrıntılı kişilik analizleri uygulayarak işe almak, tutundurmak) ve davranış yönetimi(geliştirme, performans yönetim sistemleri, ödüllendirme, terfi sistemleri). Stratejik insan kaynakları yönetiminde “Devanna Matching modeli”nde, çevre faktörleri arasında ele alınan ekonomik, politik ve kültürel güçler, kurumların hayatını etkileyen ve genel olarak onların kontrolünde olmayan yapılardır. Bu değişimler öncelikle misyon ve strateji üzerinde etkili olur, ortaya konan farklılaşma arzusu da doğal olarak organizasyon yapısına ve insan kaynakları yönetimine yansır.

Stratejik Partner Olarak İK

Yalnızca destek bölümü olarak görülen insan kaynakları (İK), personel yönetimi kimliğinden sıyrılarak karar verme mekanizmalarında yer edinen bir bölüm haline gelme yolunda ilerliyor. En etkili İK bölümleri stratejik partner rolüyle değer yaratanlar. Araştırmacılar İK’nın stratejilerin hem oluşturulmasında hem de uygulanmasında aktif rol almasının, etkinliğini ve etkisini daha da artırdığını bilimsel bir şekilde ortaya koyuyorlar. CHRO (Chief Human Resources Officer), İK’nın başında bulunan ve onu üst yönetimde temsil eden, CFO (Chief Financial Officer) benzeri bir pozisyon. CHRO ülkemizde henüz yaygın olmasa da değişen İK anlayışıyla birlikte artacağı düşünülüyor. Amerika’da CHRO’lar son yıllarda maaşları en fazla artış gösteren yöneticiler. Bu pozisyon işle ilgili uzmanlığın ve tecrübenin yanı sıra yüksek güvenilirlik ve cesaret gerektiriyor.

Kurumun Değerlerini Davranış Normlarına Dönüştürmek

Değerler kurumlar için çözümleri pahalılaştırır, zaman kaybına neden olur, gündelik uygulamalarda rekabette geride kalmaya yol açar ve hayatı zorlaştırır. Bireysel olarak da kişinin çıkarına ve hazzına engel olur, heyecanı azaltır. Çünkü değerler sürprizleri azaltır ve öngörülebilirlik sağlar. Değerlerle yaşamak bireyleri olgunlaştırır, denetim ihtiyacını azaltır, çatışmaları önler. Bu yazıyı okuduktan sonra, kurumsal yapı içinde değerleri hayata geçirmenin neden zor olduğunu ancak bunun gerçekleşmesi durumunda “ruhunu kapıda bırakmayan” iş arkadaşlarıyla çalışmanın nasıl doyumlu ve eşsiz bir yaşantı olacağı açıklık kazanacaktır. “Değerlere dayalı bir kurum oluşturma” nın 6 aşaması bu makalede anlatılmıştır. Değerlerin belirlenmesi, hayata yansıtılması konusundaki çalışmalara öncelik etmek yöneticilerin görevidir.

Eczacıbaşı Topluluğu İK Vizyonu

Eczacıbaşı topluluğunda nitelikli insan kaynağının kazandırılmasını amaçlayan işe alım sürecinden başlayarak, emeklilik ve sonrası döneme uzanan tüm süreçlerde, Topluluğun değerleri, stratejisi ve hedefleri ile uyumlu insan kaynakları uygulamaları yürütülür. Yetenek yönetimi de dahil olmak üzere Eczacıbaşı Topluluğu İK departmanı vizyonunu buradan yakından tanıyabilirsiniz.

Bosch Liderlik Gelişimi

Bosch şirketinin liderlik geliştirme programında Baltaş ile işbirliğiyle yürüttüğü liderlik eğitimleri sürecinin ilerleyişi ve yapısı ve katılımcıların gözünden eğitimin faydaları ve güçlü yönleri anlatılıyor.

Yüksek Potansiyel Adayların İstihdamı, Eğitim ve Gelişimi ve Yönetimi Uzun Soluklu Zor Bir Süreçtir

Kuveyt Türk Bankası son dört yıl üst üste sektörde en hızlı büyüyen banka olmuştur ve yine aynı dönemde karlılık artışında bankacılık sektöründe ilk sırada yer almıştır. Şubelerde iş sonuçlarını etkileyen sermaye, teknik donanım, emek gibi faktörler eşit olduğuna göre, bu farkı oluşturan en önemli değişkenin yetenekli çalışanlardır. Yetenek tek başına sonuç üretmiyor, istekli çalışanlara sahip olmak gereklidir. Bu sebeple yeni mezun adaylara yönetilmektedir. MT programları ile yüksek potansiyel adaylara MBA, yurt dışı, yurt içi 360 derece eğitim gelişim programları, iyi ücret ve yan haklar paketi sunulmaktadır. İşe aldıktan sonra yoğun eğitim programları uygulayarak, çalışanlara üç yıl içeresinde işinde uzmanlık düzeyine ulaşmasını sağlanmaktadır. MT programı dışındaki adayların istihdamında, ‘’Yetkinlik bazlı mülakat ve simulasyonlar” uygulanmaktadır. İşe başladıktan sonraki üç yıl istikrarlı yüksek performans gösteren çalışanlar ‘’Potansiyel Değerlendirme” programına alınmaktadır. Kariyer gelişim programı öncesi çalışanlarımızın aday olduğu pozisyonların yetkinlik düzeylerini tespit için Baltaş&Eksenle birlikte Değerlendirme Merkezinde grup çalışması, role play, sunum egzersizi, in-basket ve kişilik envanterleri uygulanmaktadır. Sonuç itibarı ile İnsan Kaynaklarındaki yenilikçi yaklaşım ve Eğitim&Gelişim faaliyetlerimizdeki uyum sonucu çalışan memnuniyet ve bağlılık endeksimiz bankacılık sektör ortalamasının üstünde gerçekleşmiştir.

İnsan Kaynakları Disiplini Değişimleri Yönetmeye Hazır mı?

Değişim temel olarak, “Farklı yapmak, fark yaratmak, aynı durumda kalmamak, başka bir durum veya biçime geçmek” olarak tanımlanabilir. İşletmecilik yaklaşımıyla değişim, bir kurumda veya süreçte mevcut ve geçerli durumun, planlı veya plansız olarak başka bir şekle dönüştürülmesi olarak tanımlanmaktadır. Değişim yönetimi, değişimi öncesinden ve doğru tahmin edip, doğru zamanda ve doğru kaynaklarla organize olmak ve buna uygun sistemler geliştirip hayata geçirmektir. Değişim ve değişim yönetimi tanımlarını, ve bunlara ilişkin örneklerini incelediğimizde öne çıkan özellikler şunlardır, değişimi sezmek, farklı yapmak, iyileştirmek, farklı sistemler tasarlamak, kaynak bulmak ve uygulamak.

LSG Sky Chefs Liderlik Gelişim Projesi

Dünyanın en büyük havayolu ikram şirketi olan LSG Sky Chef’s Grubu 200’den fazla müşteri hizmetinden oluşmaktadır. Sektörde nitelikli insan kaynağının önemine dikkat çeken şirket bu doğrultuda insana yatırımın öneminin altını çizmektedir. Bu noktadan yola çıkarak çalışanları aynı değerler ve iş etiği etrafında toplamak ve verimli bir iş iklimi oluşturma amacıyla “Liderlik Gelişim Programını” başlattılar. Baltaş Grubu ile gerçekleştirilen dokuz modülden oluşan bu programa 20 üst düzey yönetici de katıldı. Projede ekip üyelerinin güçlü ve gelişime açık yönlerini fark etmelerini, iz bırakan bir lider olarak hatırlanmalarını, bilgi çağında değişen rollerini sorgulatarak uygun zihin haritası kazandırmayı amaçlayan seminer ve çalıştaylar düzenlendi.

HÄFELE Türkiye’de Geleceğin Yıldızları HÄLKA İle Parlayacak

HÄFELE İnsan Kaynakları müdürü ile Baltaş ile geliştirilen HÄLKA gelişim projesi ve şirketin erişmek istedikleri hedefleri hakkında yapılan bir görüşme.

Başarılı İnsanlara Koçluk

Henüz koçluğun böylesine popüler olmadığı yıllarda çeşitli alanlarda başarılı olmuş kişilerle çalışma fırsatı bulmuştum. Girişimci kişilikleriyle başarılı işler kurup büyütmüş iş liderleri, kurumlarını ön sıralara taşımış profesyoneller, parlak kariyerler inşa etmiş meslek sahipleri, özgün tarzlarıyla saygınlık kazanmış sanatçılar, özlenen zaferlere imza atmış spor adamları… Başarılı insanların hiçbir şeyden kolay tatmin olmayan, elde ettikleriyle yetinmeyen, sürekli “iyi, daha iyi, en iyi” için didinen insanlar olduklarını, en iyiyi gerçekleştirmek için mücadele ederken, kendi içlerinde de fırtınalar yaşadıklarına tanık olmuştum. İş hayatında koç, insanları bulundukları noktadan alıp daha ileri noktalara taşımak için onlara eşlik eden kişidir. Koç aynı zamanda güvenilir bir dosttur ve dilimizdeki “arkadaş” sözcüğüyle yakınlığı vardır. İş hayatının en önemli yönlendiricileri olan yöneticilerin değişim ve gelişimini sağlayan, bireysel koç kişilere, henüz sorunlara saplanmadan, kısır döngülere girmeden yardım elini uzatan bir profesyoneldir. Üst düzey yönetim ve İK ile el ele koçluk süreci kurumun stratejik gelişimini destekler.

Yönetici Koçluğu

Baltaş Grubunun yöneticilere yönelik olarak gerçekleştirdiği bireysel koçluk sürecinde amaçlanan yöneticinin güçlü ve gelişmesi gereken yanlarını tanımlayarak, kendini ve koşullarını sorgulamasını sağlayarak, kendi çözümlerini üretmesini kolaylaştırmak ve hedeflenen yetkinliklerinin gelişimini hızlandırmaktır. Yaklaşık 6 ay süren bu süreçte koçluk alacak kişinin değerlendirilmesi ve hazırlık süreci, yüz yüze çalışmalar ve uygulamaların ardından kişinin hedeflerini gerçekleştirmesinin izlenmesi gerçekleştirilir. Hazırlık aşamasında “Liderlik Pusulası” çalışması uygulanarak kişiye özel geri bildirim verilir.

Kale Seramik Bayi Geliştirme Projesi

Kale Gurubu olarak satış noktalarımızdaki hizmet kalitemizi arttırabilmek Baltaş Grubu ile beraber “Paydaş Dönüşüm Projesi” üzerinde çalışmaya başladık. Bu proje geliştirilirken bayilerin kurumsal kimlik standartlara uygunluğunun ölçülmesi ve istenilen seviyeye getirilme amacıyla yola çıkıldı. Bu projede satış danışmanlarının iletişim ve satış becerileri açısından bilgi ve yetkinlik düzeyinin ölçülmesi ve ardından çalışanların bilgi ve yetkinlik düzeylerini geliştirmek için çalışmalar gerçekleştirildi. Bu sürecin adımlarına ve sonuçlarına bu makalede ulaşabilirsiniz.

Eyüboğlu Eğitim Kurumları

Eyüboğlu Eğitim Kurumları vizyonunda yer alan “tüm dünyada örnek alınacak bir eğitim kurumu olma” hedefini gerçekleştirmek ve eğitim alanındaki öncü konumunu sürdürmek amacıyla pek çok yenilikçi projeyi hayata geçiriyor. Bunlardan bazıları, Baltaş Grubu danışmanlığında uygulanan “Eyüboğlu Değerler ve Kurumsal Davranışlar Araştırması” ve “Genç Yönetici Yetiştirme Programı”dır. Bu programların süreçleri hakkındaki bilgiyi bu makalede bulabilirsiniz.

İçten Filizlenen Bir Değişim ve Gelişim Süreci: Kurum İçi Koçluk Projesi

İK’nın yürüttüğü destek ve gelişim projelerinden biri de kurum içi koçluktur. Amacı ve etki alanı içinde değerlendirildiği zaman, az maliyetli, etkili ve bilgiye ulaşım ve zaman açısından avantajlı bir yol haritası çizebileceği görülür. Koçluk çalışmalarının genel amacı, çalışanın bireysel beklentileriyle kurum beklentileri arasında bir köprü oluşturarak yetkinlik, beceri ve iş yapış biçimi bakımından çalışanda bir gelişim süreci sağlamak, uzun vadede kurum hedeflerini gerçekleştirmeye katkı sağlayacak bir değişimin mimarı olmaktır. Dolayısıyla, bu yolculuğun temellendiği sistematik bir görüşme zincirinden bahsetmek gerekir. Bu görüşmeler on iki aylık bir süreci kapsamaktadır. Süreç, “ihtiyaç belirleme görüşmesi”, “gelişim alanlarını belirleme ve planlama görüşmeleri” ve “performans değerlendirmeye yönelik izleme-değerlendirme görüşmesi” olarak üç aşamada gerçekleşir. Günümüzde koçluk, hem psikoloji, hem de işletme alanlarında uzmanlaşmayı zorunlu kılar. Ancak tüm bunların temelinde kişinin, koçluk vermeye elverişli kişilik özelliklerini kendi üzerinde barındırması gerekir. Bu özellikler yedi temel boyut üzerinden, ortalamanın üzerinde bir iç uyum, düşük sosyallik, yüksek hırs, ortalama uzlaşılabilirlik, ortalama tedbirlilik, ortalama üstü yeniliğe açıklık ve yüksek öğrenmeye açıklıkla ifade edilebilir.

Autoliv Yönetici Grup Koçluğu Projesi

Yönetici Grup Koçluğu Projesi yöneticilerimizin güçlü ve gelişmesi gereken yönlerini tanıyarak farkındalık kazanması ve yönetim becerilerinin geliştirilmesine yönelik geliştirilmiş bir projedir. Bu proje sürecinin nasıl ilerlediğini ve süreçte yer alanlar uygulamaları yöneticilerin bakış açısından da verilen bir değerlendirme ile bu yazıda Autoliv İK ve Endüstriyel İlişkiler Müdüründen dinleyebilirsiniz.

Yetenek Yönetimi Stratejisi

“Yetenek savaşları” tanımı ilk kez 1997’e McKinsey’nin gerçekleştirdiği bir araştırmada kullanılmıştı. Yetenek yönetimi, 1990’larda kurumların üst yönetim pozisyonlarına uygun kişileri seçmek için doğru kişileri bulmak ve geliştirmek olarak tanımlanırken, bugün işe alımdan çok daha geniş ve yaygın bir alanda tanımlanıyor.. Günümüzde yetenek yönetimi kurumlarda organizasyon yeteneği, bireysel gelişim, performans geliştirme, işgücü planlaması ve yedekleme yönetimi gibi konuları içermektedir. Vasıflı çalışanlar için küresel rekabetin yükseldiği, çalışanların kurumlar arası hareketliliğinin artması sonucunda işe alım ve geliştirmenin yükselen maliyeti ve yedeklemenin önemi, yetenek yönetimini İK’nın öncelikli konuları arasına yerleştirmektedir. Baltaş Grubunun gerçekleştirdiği Cevher Değerlendirme Merkezi uygulamaları, hedef kitleye ve aranılan özelliklere uygun olarak kuruma özel yapılandırılıyor. Kullanılan uygulamalar, kurumun yetkinliklerine ve pozisyona uygun olarak şekillendiriyor. Değerlendirme merkezlerinin ardından katılımcılara bireysel geribildirim veriliyor. Bu geribildirim sürecinde katılan her kişiyle kendisine özel sonuçlar paylaşılıyor ve soruları cevaplandırılıyor. Üst yönetim ekiplerinde Liderlik Pusulası kullanılarak, kişilerin içindeki liderlik potansiyeli değerlendiriliyor.

Kötü Yönetim ve Sonuçları

Kötü yönetim tarzı neden bu kadar evrensel, neden bu kadar çok karşılaşılan bir durum? Gözlemlenen şu ki, her sektörde astlardan, üstleri ile ilgili “ yetersiz”, “etkisiz”, “verimsiz” ve hatta sıkça da “sadist” diyebileceğimiz olumsuz yönetim tarzlarıyla ilgili sayısız hikayeler duymak mümkün olmaktadır. Gerçekten bunlar yaşanıyorsa,, neden hala kötü yönetim modern iş dünyasında yaygın bir problem olarak karşımıza çıkmaya devam etmektedir? Evet, herkes tarafından bilinen destansı yönetimsel başarısızlıkları gözlemlemek etkileyicidir (Ken Lay, John Z. DeLorean, “Chainsaw Al” Dunlap), ancak bu kişilerin bu kadar zarar verici olmalarının nedenleri nelerdir? Kurumsal verimlilik seviyeleri ve kâr marjları gibi somut faktörler göz önünde bulundurulduğunda yönetici pozisyonunda bulunan kişilerin sahip oldukları zarar verici kişiliklerinin doğurduğu sonuçlar nelerdir? Bu yazımızda bu zor soruların cevaplarına ışık tutmaya çalışacağız.

Kurumsal Gelişim Alanları Çerçevesinde İK’ya Yalın Bakış

Kurumların yazılı veya sözlü beyanlarına baktığımızda gerçek hayattaki uygulama ne olursa olsun en önemli kaynak olarak insan kaynağının görülüyor olması alışılmış bir durumdur. Zaman zaman klişeleşmiş olduğunu düşündüğümüz bu söyleme kulak verdiğimizde içeriğini ve derinliğini tahmin etmekte zorlanırız. Fark yaratan şirketlerin uygulamalarında bu söylem sadece buz dağının görünen kısmını oluştururken, görünmeyen kısım en ince detayda oya gibi işlenmiş ve hayata geçirilmiştir. Kurumdan kuruma algı, strateji ve uygulama açılarından farklılık gösteren İK yönetimine aslında “yalın” ve temel yapı taşları ile bakmak mümkündür. Bu makalede bu ana başlıkları kısaca değerlendireceğiz.

Finansal Hizmetler Şirketi, İş Devir Hızını Düşürüyor

İş Devir Hızını Değerlere Bağlı Değerlendirme Ölçeği kullanarak % 60 düşürüyor. Yetersiz müşteri hizmetinin para kaybına neden olduğu bilinen bir gerçektir. Ancak yapılan son çalışmalar, yaşanan olumsuz müşteri deneyimlerinden dolayı kurumların her yıl $83 milyar dolarlık iş kaybına uğradıklarını göstermektedir. Başarılı işe alımlarda değerler üç düzeyde ele alınmalıdır. “İlk seviye kişi-durum, aday görev için gerekli değerlere sahip mi?” Örneğin, müşteri hizmet temsilcilerinin, diğer kişilere yardım etme ihtiyacına, yani fedakarlık güdüsüne sahip olmasını gerekir, Kişi- grup, adayın iş arkadaşları ile ne kadar iyi anlaşabildiğini ölçer. Kişi-organizasyon, adayın değerlerinin kurumun değerleri ile uyum gösterip göstermediğini gösterir. Bir kişi ne kadar yetenekli veya çalışkan olursa olsun eğer sahip olduğu değerler istenilen seviyede değil ise çalışma ortamında mutlu olması imkânsızdır. Mutsuz çalışanlar kötü müşteri hizmetine neden olurlar.”

Personova Kişilik Envanteri Testi