Ne tecrübe ne de yaş… Yeni dönemde en önemli şey sürekli geri bildirim alarak gelişmek ve çevik bir şekilde adapte olmak.

20 sene önce Massachusetts Institute of Technology (MIT)’den mezun olurken ileride bir gün bir TEKNOLOJİ şirketi kurmaya karar verdim. Bundan 10 sene önce de Türkiye’de “finansal okuryazarlık hareketi”ni başlattığım dönemden beri, aldığım tüm geri bildirimlerin içinde hep bir istek ve temenni vardı: “Özlem, keşke senin gibi bir birikim arkadaşım olsa”.

Ben de Beyaz Saray Girişimcilik Zirvesi’nde kendime bir söz verdim: “Global bir uygulama yaratacağım. Özellikle tüm dünyadaki kadınlara ilham olacak, onların geri bildirimlerini alarak büyüyecek ve cep telefonlarının içinde 7/24 yanlarında olacak”.

Merrill Lynch’in araştırmasına göre;1 kadınların en büyük finansal pişmanlığı yeterince YATIRIM yapmamış olmak. Senelerdir finansal okuryazarlık projelerinden aldığım geri bildirimler sonucunda; TASARRUF davranışına odaklanmaya karar verdim ve 2017 sonunda Mon.AI şirketini kurdum. Ürününe ise Monay ismini verdim; “Paranın Gözü (gözetleyicisi)” gibi düşünebiliriz. Bu isme de yine kullanıcılarımızdan, benzetmeler kategorisinde aldığım geri bildirime dayanarak karar verdim.

Davranış değişimi

Finans alanındaki yüksek lisansım sonrasında da eğitim almayı sürdürdüm. Üstüne 10 senelik de finansal okuryazarlık ve finansal iyilik hali alanında saha tecrübem vardı… Müthiş bir “alan uzmanı”ydım yani. Lakin buna rağmen, hemen neyi bilmediğimi gördüm. Ekonomik davranış değişikliği temel bir bilim alanı olmuştu ve bunu öğrenmem lazımdı.

Konuya hızlı ve derin bir atlayış yaparak, Dr. Yankı Yazgan’ın yönlendirmesi ile soluğu Prof. Dr. Zuhal Baltaş Hanım’ın ofisinde aldım. Aynı zamanda BJ Fogg yönetimindeki Stanford Üniversitesi Davranış Dizayn Laboratuvarı sadeliğini yapay zekâ kullanımıyla birleştirdim.

Son iki senedir, birebir ürettiğimiz “müdahaleler” ile kullanıcılarımızda “sağlıklı harcama alışkanlıkları” oluşturmaya başladık. Bu müthiş bir duygu!

Finansal iyilik haline, harcama alışkanlıklarını değiştirerek ulaştıran Monay’ı iki Nobel Ekonomi ödülü üzerine inşa ettiğimizi söyleyebilirim: 2002 yılında Daniel Kahneman’ın “Homo Economicus” alanındaki ve 2017 yılında Richard Thaler’in “Davranışsal Finans” alanındaki (Nudge kitabından bilirsiniz) çalışmaları. Finansal kararlar rasyonel değildir!

Monay nedir?

Yapay zekâya dayalı, akıllı para asistanı bir hibrid ROBOT yani kullanıcımızın karşısında hem robot, hem de insan var. Şu an Messenger üzerinden çalışıyor.

IOS ve Android Uygulama olarak da pek yakında geliyor.

Özellikle 25-45 yaş aralığındaki genç kadınların, sağlıklı harcama alışkanlıkları kazanıp önce tasarruf, sonra birikim ve yatırım yapmalarını özendiren bir arkadaş/antrenör gibi düşünebiliriz. Kişinin finansal gerçeklerine özel, yatırım dışında finansal okuryazarlık bilgileri ve reçeteleri veriyor.

Pilot başarı oranları çok yüksek

Son 1,5 senedir pilot çalışma yaptığımız 1500 kişide şunu gördük: Bireyleri finansal hedefleri için motive eden, onları yargılamayan ve onlara özel çözümler üreten para asistanına ihtiyaç yüksek. Yalnız başına birikim yapmak günlük hayatın koşuşturmasında neredeyse imkânsız.

Farkı ne?

Monay kullanıcıların harcamalarını izliyor, anlıyor, analiz ediyor. Belirli bir süre sonunda bireylerin hayat kalitesini etkilemeden harcamalarını azaltabileceği alanları tespit ediyor. Bu zaaf alanlarından hedefi için para artırmaya destek oluyor. Kullanıcılarımızdan en sık duyduğumuz geri bildirimler;

• İyi ki varsın!
• Harcama yapmadan önce aklıma Monay, hedefim geliyor.
• Benim için istekse bırakıyorum, ihtiyaçsa alıyorum.
• Sayende zaafıma ne kadar harcadığımı gördüm.
• Kendimi frenlemeyi öğrendim.
• Savurganlığımla başa çıkabiliyorum.

Geri bildirimler sonucunda neleri gözlemledik?

– Kullanıcılarımızdan gelen geri bildirimler bizim için en büyük öğrenme mekanizması. Her gün en az bir kullanıcı ile ben şahsen görüşürüm, ekibim de bir sistem dâhilinde sürekli geri bildirim alır.

– Günlük olarak 15 dakikalık toplantı ile geri bildirimlerdeki önemli noktaları konuşuruz.

Kullanıcılardan gelen geri bildirim seanslarımız çok neşeli geçer. Kendimizle dalga geçeriz, ezber bozan hiç düşünmediğimiz şeyler keşfederiz.

Örneğin; birkaç kullanıcımız “Monay sayesinde sigarayı bıraktım” deyince dikkatimizi çekti, şaşırdık, ilişkiyi kurmakta önce zorlandık. Sonra bir baktık ki, meğer bir alanda kazanılan iyilik hali, davranışsal anlamda diğer alanlara da sirayet edermiş. Ardından tarama yapmaya başladık ve Monay’ın neredeyse tüm kullanıcılarımızda farklı alanlarda iyilik haline destek veren davranış kalıpları oluşturduğunu gördük.

Önemli gördüğüm bir konu ekibimizin çok yönlü ve birbirinden farklı disiplinlerden oluşması. Dinamik ve farklı disipliner yapımız bu geri bildirimleri sağlıklı yorumlamamız konusunda çok etkili oluyor.

Kişisel finans yönetimi (PFM) araçları neler yapar?

• Harcamalarını takip eder, kişisel bütçeni ve aile bütçesini sınıflandırarak kaydını tutar.
• Kredi, kredi kartı, sigorta vb. yapman gereken ödemelerle ilgili hatırlatmalar yapar.
• Finansal hedefinde hangi noktada olduğunu gösterir, raporlar sunar.
• Harcama davranışlarının çok yönlü analizini yapar.
• Harcama zaaflarının bağımsız değişkenlerini çıkartır.
• Kişiselleştirilmiş yatırım önerileri sunar.
• Banka hesaplarına entegre olur ve senin tanımladığın durumlarda hedefin için otomatik birikim yapar.
• Harcamalarını kontrol edebilmek için gereken gücü bulamadığında, seni motive eder.
• Finansal hayatını yönetmen için gerçekçi ve verimli çözümler sunar.

Sonuç

Monay’da geri bildirimin gücünden faydalanarak finans davranışını iyileştirecek kişiye özel bir dijital çözüm ürettik. Yaptığınız işin amaca uygun gelişmesi için hizmet verilecek kişilerden ve paydaşlardan gelecek geri bildirime paha biçilemez. Kısacası kaynaktan gelen veri hedefe giden yolu güçlü bir biçimde çizer. Üstelik bireysel geri bildirimleri incelikle değerlendirip davranış eğilimlerini analiz ettiğimizde iyilik halinin etki alanının genişlediğini gördük. Bu yaklaşımımız gelecekteki yenilikçi çözümlerimiz için bize ilham veriyor. Öyle anlaşılıyor ki, bu veriler daha önce düşünülmemiş alanlarda bize yeni kapılar açmaya devam edecek.

Kaynakça:

Women & financial wellness: beyond the bottom line [İnternet]. Uygun erişim: https://www.bofaml.com/content/dam/boamlimages/documents/articles/ID18_0244/ml_womens_study.pdf