Sürdürülebilir Öğrenme ve Değişim İçin Zengin Öğrenme Tasarımları

“Nasıl bir dünyada öğreniyoruz?” “Güncel öğrenme eğilimleri neler?” Bu sorular, eğitim profesyonellerinin en çok üzerinde durduğu sorulardan. Özetle, yeni dünyada, öğrenenler daha aktifler, içerik zenginliği ve ağ merkezli erişim kolaylığı, öğrenme deneyimlerini yepyeni bir boyuta taşıyor.

“Nasıl bir dünyada öğreniyoruz?” “Güncel öğrenme eğilimleri neler?” Bu sorular, eğitim profesyonellerinin en çok üzerinde durduğu sorulardan. Tabii öncesinde nasıl bir dünyada öğreniyoruz sorusunun yanıtına bakmak gerekiyor; bu doğrultuda şu tespitleri1 yapmak mümkün:

  • Çalışanların %41’i çok az tatmin sunan ve işlerini bitirmelerine yardımcı olmayacak şeylerle internette zaman öldürüyor.
  • İnternette 4 dakikadan daha uzun videolar, çoğu öğrenen tarafından izlenmek istenmiyor.
  • İnternet tasarımcılarının kullanıcıların dikkatlerini çekmek için 5 ile 10 saniye arasında süreleri var.
  • Çalışanların 2/3’ü işlerini yapmak için yeterince zamanları olmadığından şikâyet ediyor.
  • İnsanlar artan bir oranda beklenmedik problemlere anlık çözüm bulmak için akıllı telefonlarını daha fazla kullanıyorlar.

Bugünün dünyasında daralan dikkat aralıkları daha renkli, canlı, etkileşimin daha fazla olduğu yeni nesil öğrenme akımlarını da etkileyen ana tema durumunda.

Yaşayarak öğrenme

Bu bağlamda ortaya çıkan geleceği ve öğrenmeyi şekillendiren yönelimlerden bir tanesi Yapanlar (Maker) Hareketi”2. Bu yaklaşım, teknolojiyle“kendin yap” (DIY-Do it yourself) kültürünü bir araya getiriliyor ve dünyada hızla yayılımına devam ediyor.

Bu yaklaşım, insanların doğuştan tasarımcı olduğunu ve çok şeyi kendi kendine üretebileceğini varsayıyor. Dikey eğitim ve üretim sistemlerinin insanları belli alanlarda düşünecek ve üretim yapacak şekilde sınırlandırdığını; insanların da bu yüzden “yapma” kapasitelerini tam olarak kullanamadıklarını varsayıyor. Yapanlar Hareketi öncülerindenDale Dougherty’nin tanımına göre, “Yapıcı ruhunun” temelinde rekabet yerine paylaşım, para yerine yetenek, yoğun ezber bilgi yerine deneyim var. Bu akım aynı zamanda en etkili öğrenme yöntemlerinden birisi olarak gösteriliyor. Herhangi bir şey üretme motivasyonu ile yapılan tüm araştırma, deneme ve sonrasındaki kullanım deneyimi kalıcı şekilde öğrenmeye dönüşüyor. Başkaları ile paylaşıldığında oradan gelen yansımalar öğrenmeyi derinleştiriyor. Bir şeyin nasıl yapıldığını başkalarına anlatmaya çalışan insanlar aynı zamanda öğretmeyi ve tasarımı da doğal olarak öğreniyor. Özetle Yapanlar Hareketi, öğrenmeye ve öğrenme alışkanlıklarına da yön veren bir hareket olarak ön plana çıkıyor.

Öğrenmede akıllı cihazlar

Paylaşım ve işbirliği çağındaki diğer önemli gelişmelerden birisi de “Nesnelerin İnterneti3. Bu kavramı kabaca;çeşitli haberleşme protokolleri sayesinde birbirleri ile haberleşen ve birbirine bağlanarak, bilgi paylaşarak akıllı bir ağ oluşturmuş cihazlar sistemiolarak tanımlamak mümkün. Her geçen gün daha çok eşya akıllanıyor ve nesnelerinin interneti içinde bilgi alışverişi yapmaya başlıyor. Bu da nesnelerin kişiler ile iletişim kurmalarınıkolaylaştırıyor ve insanlar da onları her yerden, her zaman gözlemleme ve kontrol etme şansına sahip oluyor. Diğer taraftan, birbirlerine bağlı cihazlar sayesinde sosyal hayatımızı internet üzerinden kayıt altına sunuyor olmamız, ortaya çıkacak veri miktarını inanılmaz derecede artırıyor. Büyük verilerin çözümlenerekişlenmesinin zor ve karmaşık bir iş haline gelmesi de muhtemel. Bunun yanında ortaya çıkan bu verilerin gizliliği ve güvenliği de önemli bir konu olarak karşımıza çıkacak gibi görünüyor.

Jimmy, Pepper ve Jibo4, bu üçlünün adını duymuş muydunuz? Bunlar insanımsı özellikleri ile ön plana çıkan, öğrenebilen, duygusal tepkiler verebilen, konuşabilen robotlar.Bu robotlar modern insana arkadaşlık yapmalarıyla tanıtılıyorlar. Aynı zamanda tıpkı cep telefonlarında olduğu gibi içine farklı uygulama ve bilgilerin indirilebilecek olması, robotların kişisel bir asistan ya da mentor olarak kullanılmasının önünü açıyor.

İnsanlar her yerde çok farklı şekillerde öğrenmeyi talep ediyor. Makineler bile bilgi üretiyor ve öğrenme ağlarının parçası haline geliyor.

Ters-yüz öğrenme

Çalışanların, dış dünyadan bilgi kaynakları ve kişilerle etkileşime girmesi ve şirket dışındaki öğrenme ağlarının bir parçası olması kaçınılmaz görünüyor. O halde kurumların öğrenme ve gelişim tasarımlarını bu gerçeği göz önünde bulundurarak şekillendirmeleri büyük önem kazanıyor. Tüm bu gelişmeler doğrultusunda Baltaş Grubu’nun uyguladığı “Ters Yüz Öğrenme” çağın öğrenme ihtiyaç ve eğilimlerine uygun bir model olarak örneklenebilir. Bu modelin uygulanmasında katılımcılar konuyu çalışmış olarak eğitime gelirler. Eğitim günü ise uygulamaya yönelik çalışmalar gerçekleştirilir. Ters yüz öğrenmenin en temel ilkesi konuyu dışarıda öğrenmektir. Eğitim salonunda da sadece uygulamaya katılmaktır. Bizzat ‘yaparak’ ve sorular sorarak öğrenirler. Katılımcıların bir konu hakkında bilgilenmesi, çoğu zaman davranış değiştirmeleri için yeterli olmaz. Ters yüz eğitimler katılımcıları öğrenilen bilgileri hayatta kullanmaya teşvik eder ve hazırlar. Bu modelde konuyu öğrenerek eğitime gelme sorumluluğu katılımcının kendisindedir. İlk bakışta eğitim salonuna hazırlıksız gelen katılımcılar açısından bu durumun bir dezavantaj olabileceği düşünülse de esnek uygulama ortamı ve öğrenme kültürü, ekip çalışması içerisinde yer alan herkesin bilgi üretiminde rol oynamasına olanak sağlar. Bu durum, bilgili ve daha az bilgili katılımcıların da birbirlerinden faydalanmalarına olanak verir.

Özetle, yeni dünyada; öğrenenler daha aktifler, içerik zenginliği ve ağ merkezli erişim kolaylığı, öğrenme deneyimlerini yepyeni bir boyuta taşıyor. 

Yeni nesil öğrenme

Diğer taraftan yeni nesil öğrenme konusu da her konuda olduğu gibi doz zehirdir kavramıyla ilişkilendirilerek ele alınması gereken bir diğer konu. Bugünün dünyasının teknik olanaklarını kullanarak öğrenmeyi daha renkli, canlı hale getirebiliriz. Yeni kuşakların daralan dikkatini göz önüne alarak süreleri daha kısaltıp, katılımı, etkileşimi daha çok artırabiliriz. Ancak kısaltalım derken öğrenmenin temel ilkelerinden olan tekrarlamayı göz ardı etmek ya da çoklu odaklanma gibi gerçekte öğrenmeyi bozan bir özelliği öğrenmenin bir parçası haline getirmek de işin sakıncalı tarafı olarak karşımıza çıkar. Öğrenme bir süreç meselesi ve zaman içinde temel seviyeden ustalık seviyesine doğru olgunlaşan bir seyir izler. Bu sürece mutlaka ölçerek başlamak ve bu ölçüm doğrultusunda kişinin özgün gereksinimlerine odaklanmış öğrenim yaşatmak kritik başarı faktörüdür. Bu faktörü yapılandırmak için süreç içinde bilgi edinme, tekrarlama ve uygulama aşamalarının birbiriyle entegre olması gerekir. Süreç mantığının iyi anlaşılması doğru tasarımın yapılmasında ve yatırımların yerinde kullanılmasında son derecede önem taşır. Geleneksel ve yeni akım araçları birlikte kullanarak, gerçek ve elektronik ortamları bu süreçte en uygun şekilde yerleştirerek etkileyici bir tasarımı ortaya çıkartmak mümkündür. Tasarım sürecinin başarısı, ölçülmüş ve öğrenenin özgün ihtiyaçlarına odaklanmış olmasıyla artar.

Kaynakça:

  1. Global Human Capital Trends 2015 [İnternet]. Uygun erişim: https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/at/Documents/human-capital/hc-trends-2015.pdf
  2. Maker Hareketi Nedir [İnternet]. Uygun erişim: http://www.makersturkiye.com/p/maker-hareketi-nedir.html
  3. http://www.karel.com.tr/blog/internet-things-nesnelerin-interneti-nedir-cihazlarin-etkilesim-trendleri

Diğer Makaleler

Yorum Bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmiştir

Son Makaleler

En Çok Yorumlanan

Öne Çıkan Videolar

Hayatın Hakkını Vermek

Hayatın Hakkını Vermek | Prof. Dr. Acar Baltaş | TEDxIzmir

Mesleğimi nasıl seçmeliyim?

Kurumların yönetim felsefesini hayata taşıyan insan ve değişim projeleri üzerine çalışan Prof. Dr. Zuhal Baltaş, mesleğinizi nasıl seçmelisiniz konusu üzerine bilgi veriyor.

Hayalini Yorganına Göre Uzat

Prof. Dr. Acar Baltaş, TEDxAnkara'da yaptığı konuşmada istek ve başarı arasındaki ilişki ile "yatkın olduğumuz şeyleri hayal etmenin" önemini anlatıyor.

Öne Çıkan Kitaplar

Personova Kişilik Envanteri Testi