Liderlik Gelişimini Yapılandırmak

Liderlik Gelişimini Yapılandırmak

Bu makalede , işe yönelik ihtiyaçların belirlenmesi , değerlendirilmesi , program tasarımlama ve uygulama , iş başında uygulama ve öğrenme liderlik gelişimi için en iyi uygulamalı örneklerden olup , liderlik gelişiminde hangi adımların atıldığı ve nasıl uygulamaların yer aldığı anlatılmaktadır.

Global rekabet ortamında sürdürülebilir ve karlı büyüme için yüksek performanslı organizasyonlar oluşturmak son derece kritik öneme sahiptir. Liderlik gelişimine yapılan yatırımlar, bunu temin edecek liderlik becerilerinin ve organizasyonel kabiliyetlerin şirket içinde oluşturulmasını sağlamak durumundadır. Paydaş beklentilerini karşılamak üzere bugünkü durumu detaylı şekilde analiz etmek ve gelecekte hedeflenen vizyona ulaşmak için gerekli stratejileri belirlemekten, süreçleri ve sistemleri yapılandırmaya, ihtiyaç duyulacak kişisel ve organizasyonel yetkinliklerden değerlere ve kültüre kadar tüm yapıyı kurgulamak ciddi bir liderlik kabiliyeti gerektiriyor. Bu anlamda yüksek performans kültürüne sahip bir organizasyonda elde edilen iş sonuçları, vizyona ulaşmanın önündeki engelleri ortadan kaldıracak liderlik gelişim yatırımlarından bağımsız düşünülemiyor.

SHL’in 2013 Global Değerlendirme Trendleri Raporu’na(Global Assessment Trends Report) göre geçen yıl olduğu gibi bu yıl da “Liderlik Gelişimi” İK profesyonellerinin yeteneği elde tutma ve bağlılıktan sonra ikinci önemli ve öncelikli konusu. Özellikle gelişmiş ekonomilerde sistem ve süreçlerini kuran, işgücü ve yedekleme planlarını yapan, yüksek performans yönetimi kültürünü yerleştiren organizasyonların ilk ve en önemli önceliği liderlik gelişimine yapılan yatırımlar olarak ön plana çıkmaktadır. 

Liderlik gelişimine yatırım yaparken atılacak adımlar

Liderlik gelişimi ile ilgili en iyi uygulama örneklerine baktığımızda, işe yönelik ihtiyaçların tanımlanması, değerlendirme, program tasarımı ve uygulama, işbaşında deneyimleme ve ölçme aşamaları ile liderlik gelişim programlarının fark yaratan projeler haline dönüştüğünü görüyoruz (Best Practices in Leadership Development and Organization Change, L. Carter & D. Ulrich & M. Goldsmith, Pfeiffer, 2005)

Liderlik gelişim programı ile elde edilmesi beklenen faydanın ve işe yönelik ihtiyaçların en baştan doğru tanımlanması programın en kritik başarı faktörü olarak karşımıza çıkıyor. Genellikle bu tanımlama organizasyonun gelecekte ulaşmak istediği noktanın ve ihtiyaç duyulacak liderlik yetkinliklerinin belirlenmesi ile başlıyor. 

Değerlendirme aşamasında, liderlik yetkinlikleri açısından organizasyondaki liderlerin mevcut durumu analiz edilerek güçlü yönler ve gelişim alanları tespit ediliyor. Bu yetkinlikler, global boyutta geçerli olan liderlik yetkinlikleri olabileceği gibi organizasyona özel olarak belirlenmiş liderlik yetkinlikleri de olabiliyor. Bu doğrultuda liderlik gelişimi açısından odaklanılacak noktalar analiz ediliyor. SHL’in aynı araştırmasına göre, liderlik gelişimi için hali hazırda değerlendirme araçları kullanan ve kullanmayı planlayan şirketlerin oranı %74. Bu oran şirketlerin liderlik gelişim yatırımlarında değerlendirme araçlarını bir pusula gibi kullandıklarının önemli göstergelerinden biri olarak yorumlanabilir. Liderlik gelişim programları, organizasyonlarda toplamda liderlik kabiliyetini geliştirmeye odaklansa da liderlik gelişimi her bir liderin kendine özgü yönlerini geliştiren boyutu ile esasen kişisel bir liderlik yolculuğunu da ifade ediyor. Dolayısıyla kişinin liderlik yetkinliklerini ölçümlemek üzere 360 derece olarak uygulanan envanterlerin yanı sıra kişilik testleri de bu yolculuğu destekleyen en önemli değerlendirme araçlarından biri olarak kullanılıyor. Hogan ve Kaiser’in birlikte kaleme aldıkları “What We Know About Leadership” konulu makalede de belirtildiği gibi kişilik özellikleri liderlik tarzını, liderlik tarzı çalışanların tutumlarını ve ekip dinamiklerini ve buna bağlı olarak organizasyonel performansı etkiliyor. 

Liderlik gelişim programlarında hangi uygulamalar yer alıyor?

Liderlik gelişim programlarının tasarım aşamasında, net şekilde ifade edilmiş olan ana amaçlara uygun olarak içeriğin kurgulanmasına odaklanılıyor. Vaka çalışmaları, uygulama örnekleri, videolar gibi kullanılacak eğitim materyallerinin belirlenmesi, koçluk ve geribildirim görüşmeleri, proje görevleri, aksiyonel öğrenme ekipleri, takip çalışmaları, ödevler, okunacak dokümanlardan izlenecek filmlere kadar liderlik gelişim kaynakları tespit edilerek 70-20-10 modeline göre uygulama aşamasına geçiliyor. Gerek değerlendirmelerle gerek uygulama ile birlikte, liderlerin öğrendiklerini işbaşında kullanmaları öğrenme sürecini ve gelişimi pekiştiren unsurlar olarak karşımıza çıkıyor. 

Liderlik gelişim yatırımlarının liderlerin kişisel gelişimine katkısını program sonrasında yine 360 derece liderlik envanteri uygulayarak ve davranış göstergeleriyle izleyebiliyoruz. İş sonuçlarına etkisini ölçmek ise, en başta belirlenen program amaçları ve hedefler doğrultusunda yapılacak analizlere bağlı oluyor. İK açısından baktığımızda, organizasyondaki işgücü devir oranından yedekleme oranlarına, çalışan bağlılığı ve elde tutma ile ilgili verilere kadar çeşitli anahtar performans göstergeleri ile süreci izlemek mümkün. Bu noktada başarı için liderlik gelişim yatırımlarının tüm İK süreçleri ile entegrasyonu, üst yönetimin sahiplenmesi ve desteği gibi kilit faktörler de çok önemli role sahip.

“Liderlik doğuştan mıdır, sonradan edinilebilir bir yetenek midir?” tartışmasında dünyadaki pek çok en iyi uygulama örneği liderliğin geliştirilebilir bir beceri olduğunu gösteriyor.

Diğer Makaleler

Yorum Bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmiştir

Son Makaleler

En Çok Yorumlanan

Öne Çıkan Videolar

Hayatın Hakkını Vermek

Hayatın Hakkını Vermek | Prof. Dr. Acar Baltaş | TEDxIzmir

Mesleğimi nasıl seçmeliyim?

Kurumların yönetim felsefesini hayata taşıyan insan ve değişim projeleri üzerine çalışan Prof. Dr. Zuhal Baltaş, mesleğinizi nasıl seçmelisiniz konusu üzerine bilgi veriyor.

Hayalini Yorganına Göre Uzat

Prof. Dr. Acar Baltaş, TEDxAnkara'da yaptığı konuşmada istek ve başarı arasındaki ilişki ile "yatkın olduğumuz şeyleri hayal etmenin" önemini anlatıyor.

Öne Çıkan Kitaplar

Personova Kişilik Envanteri Testi