Motivasyonun Bilinmeyen Etkileri

Bir şeyi istemede ve başarmada asıl etken motivasyondur,çünkü motivasyon davranışı başlatır,yönlendirir ve sürdürülmesini sağlar.Aslında motivasyon kavramında üzerinde durmamız gereken iki önemli nokta vardır, birincisi kendi motivasyonumuzu daima yüksek tutmayı sağlamak,ikincisi ise motivasyonumuzu düşüren etkenleri fark edip onların üzerine yoğunlaşmaktır.

Yaşamınızın bütününde yapılması gereken işler konusunda motivasyonunuzu yüksek tutabiliyor musunuz? Yaptığınız her işi, süreç boyunca severek ve isteyerek yapabiliyor musunuz?Hayır mı? Belki de yapacaklarınızın listesini sürekli olarak güncelliyor ama bazı işleri hep en sona bırakıyor, sürekli erteliyorsunuzdur. Bazı işlerde enerjinizi ve istekliliğinizi üst düzeyde tutarken bazı işlerde aynı istekliliği gösteremiyorsunuzdur.

Bir işe başlamayı erteledikçe ya da sonlandırmada güçlük çektikçe, yaşadığımız ve hissettiğimiz, genelde baskı ve stres olur. Bu durum motivasyon açısından sorun yaşadığımızın bir göstergesi olabilir.

Motivasyon davranışı başlatır, yönlendirir ve sürdürülmesini sağlar. Aslında motivasyon her türlü işimizi yapmamızı sağlayan bir güçtür. Özellikle iş yaşamında, performansın en belirleyici unsurlarından biridir. Yapılan pek çok araştırma, yüksek motivasyon düzeyinin yüksek performansı sağlamadaki en önemli etkenlerden biri olduğunu göstermiştir

İnsan Kaynakları süreçleri açısından işe alım süreci, çalışanların motivasyonunu değerlendirmekte ilk ve en önemli adımdır.

Mülakatta fark yaratan ne?

İşe alım görüşmeleri, kuruma üst düzeyde katkı sağlayacak kişinin seçileceği önemli bir aşamadır. İnsan kaynakları sorumluları, eğitimi ve iş deneyimiyle birlikte kişilik özellikleri açısında pozisyona en uygun, içsel motivasyonu yüksek ve bunu sergileyen adayları kuruma kazandırmak isterler. Bu arayışları içerisinde en uygun adaya ulaşmak için doğru yapılandırılmış mülakat süreci kadar adayların kişilik özelliklerini de değerlendirmeleri gerekmektedir.

Kişilik özellikleri açısından adayları değerlendirdiğimizde yüksek motivasyonu gösteren özellikler; Yüksek iç uyum, yüksek hırs ve yüksek sosyalliktir.

Belirtilen özellikleri taşıyan adaylar mülakat sürecinin yaşattığı baskı ve stresi doğal karşılar ve iyi yönetirler. Gelen sorular karşısında rahat, kendinden emin ve özgüvenli davranırlar. Sorulan soruları anlamaya çalışır, kendi yaşantıları içinde yer alan örnekleri kolay anlatır ve istenilen cevabı vererek ikna etmek için uğraşırlar. Enerjileri yüksek, girişken ve güler yüzlüdürler. Kendilerini anlatmaya istekli davranırlar. Kendilerine duydukları güveni karşı tarafa hissettirler. Aynı zamanda mülakatın, işverenin kendisini tanıyacağı bir ortam değil, kendisinin de işle ilgili bilgi sahibi olacağı iki yönlü bir alış veriş olduğu bilinciyle hareket ederler. Kuruma sorabileceği soruları hazırlar, kendisine yapılacak yatırımları, başarılarının karşılığının nasıl görüleceğini bilmek ve öğrenmek isterler.

Ancak unutulmamalıdır ki; motivasyonu yüksek doğru adayı bulmak önemli olduğu kadar, adayların kurumlarda devamlılığını sağlamakta önemli bir sorumluluktur.

Mülakat sürecinde yüksek motivasyona sahip adayların tam tersi özelliklere sahip adaylarla da pek çok görüşme yapılır.. Özellikle düşük iç uyum, düşük hırs ve düşük sosyalliğe sahip adaylar öncelikle; mülakat sürecinin yaşattığı baskıyı yönetmekte zorlanırlar. Sorulan sorular karşısında “yanlış anlaşılırım” kaygısını yoğun yaşarlar. Bu özelliği düşük sosyallikle birleşince kendilerini ifade etmekte zorlanır, az ve öz konuşurlar. Genelde soru sormamayı tercih ederler. İstenilen cevabı almak için görüşmeyi yapan kişi sürekli soru sormak durumunda kalır. Bu nedenle mülakatı yapan kişi için süreç oldukça zor geçer. Çekingen ve içe kapanık bir duruş sergilerler. Göz teması kurmaktan çekinirler. Çok iyi bir eğitim almalarına ve/veya iş tecrübesine sahip olmalarına rağmen kendilerine olan güveni ve işe karşı olan istekliliğini yansıtamadıkları için süreç ne yazık ki bu adaylar için her zaman olumlu olarak sonlanmaz.

Mülakatlar çok önemli olmakla birlikte gerek işe alım, gerekse terfi süreçlerinde yüksek motivasyonunun gözlemlenebileceği bir diğer uygulama ise değerlendirme merkezleridir. Değerlendirme merkeziadayların ön planda olduğu, kendi performanslarını ortaya koyabilecekleri iş yaşantılarında elde ettikleri önemli fırsatlardan biridir. Değerlendirme merkezi çalışmaları, yapılacak pozisyona, çalışmanın amacına göre bireysel ve grup uygulamaları şeklinde yapılabilir. Her iki süreçte de ana amaç; kurumun pozisyon için aradığı yetkinliklerle adayın sergilediği performansın eşleşmesini sağlamaktır.

Başarı nerede gizli? Cevher’i ortaya çıkartan davranışlar nelerdir? 

Katılan adaylar için değerlendirme merkezi uygulamaları eğer daha önceden yaşadığı bir deneyim yoksa genelde belirsiz, sonucunda nasıl bir başarı elde edeceğinin adayabağlı olan bir süreçtir. Burada gösterdikleri performansın sorumluluğu adaylara aittir. 

Kişilik özellikleri açısından değerlendirmediğimizde yüksek hırs ve yüksek iç uyumözelliklerine sahip adaylar; performanslarını ve yüksek motivasyonlarını net bir şekilde ortaya koyarlar. Bu özelliklere sahip adaylar uygulamalarda; rahat ve kendilerine duydukları güvenle istenenleri yerine getirmeye odaklanarak, istediklerini yaparlar. Kendilerini ifade etmekten çekinmezlerr. İnisiyatif alan, zorlu durumlarda sorumluluk almaktan çekinmeyen, “nasıl yapabilirim?” bakış açısıyla düşünerek sonuç odaklı davranırlar. Özellikle grup çalışmalarında ekibi organize eden, düşüncesini bir mantığa dayandırarak savunan, karar alınmasını sağlayan, ikna eden kişiler olurlar. Satış pozisyonlarına yönelik yapılan değerlendirme merkezlerinde; daha fazla satmak ve hedefin üzerine çıkmak üzere çabalayan, enerjilerini karşı tarafı ikna etmek üzere ortaya koyan, her koşulda “olumsuz durumlarla başa çıkan”, “motivasyonunu kolay kaybetmeyen”, “kaygısını kontrol eden” adaylar beklenen performansı sergilerler.

Düşük hırs ve düşük iç uyum özelliklerine sahip olan adaylar ise; daha geride durmayı tercih ederek, sürecin yaşattığı belirsizlik nedeniyle yoğun kaygı yaşarlar. Uygulamalarla ilgili daha çok soru sormaya ihtiyaç duyarlar. Emin olma ihtiyaçları nedeniyle; ayrıntılara gereğinden fazla odaklandıkları için resmin bütününü gözden kaçırırlar. Bu adaylar karar vermekte zorlandıkları gibi, istenen sonuca da ulaşamakta güçlük çekerler. Genellikle bu adaylar değerlendirme merkezlerinde; sıklıkla zamanın az olduğunu söylerler,verilen bilgilerin yetersiz olduğunu veuygulamaların yaptıklarını işe uygun olmadığını söyleyerek şikayet ederler. Kendi performanslarını sürekli sorguladıkları için; başarılı olamadıklarında bir sonraki süreçte istenen performansı göstermekte zorlanırlar. Yaşadıkları yoğun kaygı ve stres kendilerini ortaya koymalarını, söylemek istediklerini ifade etmelerini engeller. Bu özelliklere sahip olanlar; değerlendirme merkezlerinde “istekliliğin, yapabilirliğin” bir göstergesi olan yüksek motivasyonu sergileyememeleri nedeniyle değerlendirme süreçlerinden olumlu sonuç almakta zorlanırlar. 

Sonuç

Birisini bir şey yapmaya zorlayabilirsiniz ama o kişiyi bu şeyi yapmak istemeye kesinlikle zorlayamazsınız. İstemek ve başarmak için harekete geçiren güç motivasyonumuzdur. Motivasyon konusunda üzerimize iki büyük görev düşmektedir. Birincisi kendi motivasyonumuzu daima yüksek tutarak, elde ettiğimiz fırsatlardan başarı öykülerimizi yazmaktır. İkincisi ise motivasyonumuzu düşüren özelliklerimizi fark ederek üzerine gitmek ve bizi olumsuz etkilemesine izin vermeyerek elde ettiğimiz fırsatları kaçırmamaktır.

Diğer Makaleler

Yorum Bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmiştir

Son Makaleler

En Çok Yorumlanan

Öne Çıkan Videolar

Hayatın Hakkını Vermek

Hayatın Hakkını Vermek | Prof. Dr. Acar Baltaş | TEDxIzmir

Mesleğimi nasıl seçmeliyim?

Kurumların yönetim felsefesini hayata taşıyan insan ve değişim projeleri üzerine çalışan Prof. Dr. Zuhal Baltaş, mesleğinizi nasıl seçmelisiniz konusu üzerine bilgi veriyor.

Hayalini Yorganına Göre Uzat

Prof. Dr. Acar Baltaş, TEDxAnkara'da yaptığı konuşmada istek ve başarı arasındaki ilişki ile "yatkın olduğumuz şeyleri hayal etmenin" önemini anlatıyor.

Öne Çıkan Kitaplar

Personova Kişilik Envanteri Testi