Günümüzde gelişen teknoloji ve iyi yaşam koşulları insanın ömrünü uzatırken, şirket ömürlerini kısaltıyor. Peki, buna ne neden oluyor? Gelişen ekonomik yapı ve rekabet nedeniyle değişen yönetim trendlerine uyum sağlayamamaları. Uzun yaşamak isteyen şirketlerin ise “Kurumsal Girişimcilik” ile sürekli değişim ve dönüşüm içinde olmaları gerekiyor. Artık girişimcilik kavramının kapsamı genişledi, çalıştıkları kurum adına bir yenilik başlatan profesyonellerle ve çalışanlarla yaratılan kurumsal girişimcilik kavramı gündeme geldi. 

Kurumsal Girişimcilik kavramı, 1970’li yılların sonlarından itibaren Batı literatüründe dikkati çekmeye başlamasına rağmen özellikle 1990’lı yılların başından itibaren akademisyenler ve iş dünyası tarafından artan ilgiyle karşılanıyor. Türkiye’de ise yeni konuşulan ve uygulamaya konulan bir kavram. 

Bu yeni akımın göstergesi olarak, dünyadaki lider kurumlar artık geleneksel yöneticiler ile çalışmak yerine, kendini işin sahibi kadar işe verebilen ve sorumluluk seviyesi yüksek “Girişimci Yöneticiler” arıyor.

Artık pek çok başarılı şirket ‘Kurumsal Girişimciliği’ başarının gizli silahı olarak isimlendiriyor. Etkili Kurumsal Girişimcilik Programları, bu şirketlerin zorlu ekonomik koşullar altında iş dünyası varlığını sürdürülebilmesi için esas teşkil ediyor, yüzyılı aşan geçmişe sahip şirketlerin içinde doğmuş oldukları sektörlerde kalmaması ve şirket ömürlerinin uzaması, çalışanlarının “kurumsal girişimcilik” önerileri ile gerçekleşiyor. Sektörlerinde lider firmalar çalışanlarının zamanlarının ciddi bir kısmını kendi sorumluluk alanları dışında yeni fikirler üretmeleri için ayırmalarına izin veriyor. 

Genel olarak bakıldığında, kurumsal girişimciliğin şirket kültürünün bir parçası olması için yapılan uygulamalar birkaç başlıkta toplanıyor:

• Çalışanı tanıma (mutlu, başarılı ve önemli hissetmelerini sağlamak)
• Yönetimin hedef ve hayallerini tüm çalışanları ile paylaşması
• Ödüllendirme sistemleri (çalışanı takdir etme)
• Kurumsal girişimcilik programları (ilgili yetkinlikleri geliştiren eğitimler vb.)
• İnisiyatif kullanmaya açık, esnek bir şirket kültürü ve ortamı yaratmak

Herhangi bir kurumda ‘kurumsal girişimcilik’ ile ‘inovasyon’ ayrı düşünülemeyecek kavramlar. Devamlılığı sağlanan inovasyon, kurumların sert rekabet ortamında karşılaştıkları zorlukları azaltmakla kalmıyor, aynı zamanda yeni ortaya çıkan fırsatlardan yararlanmalarını da sağlıyor. 

İnovasyon bir kez gerçekleştirilip bir kenara atılacak bir kavram değildir. Tersine, devamlılığı sağlanmalı, evrimleşerek gelişmelidir. Çalışanların girişimci olabilmeleri ve bunu başarıya çevirebilmeleri elverişli ortamlar gerektirir. 

Yaratan, geliştiren, değer katan – kurumsal girişimcilerin- yanlış algılanan özelliklerine birkaç örnek vermek gerekirse; 

• Kontrol edilmesi zor kişiliklerdir: Evet… Girişimciler kontrol edilmesi zor kişiliklerdir. Çünkü kontrol edilmelerine gerek yoktur. Kendilerini motive edip, tüm enerji ile kurum aidiyetini yaşar ve taşırlar. Takipçi değil liderdirler.
• Otoriteyi sorgularlar: Olması gereken değişikliklerin gerçekleşmesi için otoriteyi sorgulamaktan çekinmez, değişimi desteklerler. Zaten kurum kültürünün değişim ile iç içe yaşayabilmesi için ihtiyaç duyulan bu tür kişiliklerdir.
• Büyük riskler alırlar: Dışarıdan çok büyük gibi görünen riskler alırlar. Ancak, unutulmaması gereken şudur ki, aldıkları riskler önceden hesaplanmış, getirisi riskinden çok daha fazla olacak risklerdir.
• Uyum sağlamazlar: Girişimci ve yaratıcı ruhlu çalışanlar, bilenen, tipik çalışan özellikleri göstermezler. Kariyer basamaklarını çıkmak için herkesin yapılması gerektiğini düşündüğü şeylerle ilgilenmezler. Onlar fark yaratacak yeniliklerin büyümesi için çalışırlar. Odak noktaları bugün değil, gelecektir. 
• Kuruma sadakatleri azdır: Yaratıcı girişimciler kurumdan önce projelerine sadıktırlar. Kuruma katkısı olacağına inandıkları projeleri için her şeyi yapmaya hazırdırlar, ki bu bir kurumu ileriye götüren en önemli etmenlerdendir. Yani onlar, en sadık çalışanlardır çünkü işlerinde kendi işleriymiş gibi çalışırlar; burası onların bölgeleridir. 
• Elde tutulmaları zordur: Eğer yaratıcılıklarını göstermelerine, değişiklikler denemelerine, zorluklarla savaşıp başarmalarına izin verilmezse giderler, bu doğru. Ama kabul etmeliyiz ki içinde bulundukları kurum kültürüne değer katarlar, hatta bu değerleri yaratırlar.*

Kurumsal Girişimciliği beslemek ve teşvik etmek için kurumların girişimcilerin elde tutulmasına yönelik de ‘yetenek yönetimi’ kapsamında bir stratejileri olmalıdır. 

Bununla birlikte kurumsal girişimciliği beslemek için belirli konuların değerlendirilmesinde fayda vardır. Adanmışlık bunlardan biridir. Adanmışlığın sadece yönetim tarafından değil, kurum içindeki bütün girişimci çalışanlar ve onların ekip arkadaşları tarafından da benimsenip, içselleştirilmesi önem taşır. Çünkü ‘kurumsal girişimcilik’ yolunda gereken değişiklik için harcanacak çaba ve güç bir kurumun tüm üyelerinin adanmışlığıyla gerçekleşir. 

Kurumsal girişimcilik için yapılanma ve kültür de vazgeçilmezdir. Kurumsal girişimciliğin anlamının tüm kurum içinde aynı olması gerekir. Bir kurumu oluşturan her bir parça, özgürce düşünür ve yaratırken aynı yönde ilerlemelidir. Özellikle yöneticilerin kurumun yetenekleri ve yapabilecekleri hakkında içgüdülerinin ve gelecekte nerede olmak isteyecekleri hakkındaki önsezileri güçlü olmalıdır. Yani “gelecek müşterilerin müşteri ihtiyaçlarının” ne olduğunu bilmek ve kurumsal girişimcileri bugünkü koşullarla aradaki farkı kapatmaya yönelik işlere yöneltmek gerekir.Teb olarak bizim Kurumsal Girişimciliğin’in kurum kültürü haline getirilmesi yolunda en büyük desteğimiz, elbette ki inovasyon yönetimimiz . İnovasyon çalışmalarımızda amacımız “Sürekli ve kendiliğinden inovasyon yapabilen bir kurum kültürü oluşturmak”. 

TEB’de Kurumsal Girişimcilik

Biz üst yönetimimizin tam desteğiyle, kurumsal girişimcilik kültürünü canlı kılmanın en can alıcı noktalarından birinin; ‘kişilerin içlerindeki yenilikçilik, yaratıcılık ve girişimciliğin anlaşılması olduğunu biliyor ve bir çok kurumdaki çok sayıda yönetimin yaptığı hatayı, yani kişilerin bazı özelliklerinin sadece göründüğü şekilde algılanıp, kurum kültürüne çok faydası olacak özelliklerinin harcanmasına izin vermemeye çalışıyoruz.

Kurum olarak benimsediğimiz ve sadece duvarlardaki afişlerde kalmayıp kurum dna’mıza işlemiş bir mottomuz var: “Hedefe Giden Yolda Önüne Engeller Çıkar ! O zaman İcat Çıkar”. Kurumumuzda tüm çalışanlarımızın on-line olarak yenilikçi fikirlerini paylaşabildikleri bir aracımız var. Kıvılcım isimli portalımız sayesinde tüm çalışanlarımız yeni fikirlerini İnovasyon Departmanımız ile paylaşıyor ve projelendirme aşamasına gelene kadar fikirlerinin hangi aşamada olduğunu takip edebiliyorlar. Ayrıca Kurum içinde yaptığımız ‘İcat Çıkar’ yarışmalarımızla da çalışanlarımızın fikirlerini birebir üst yönetimimize sunmasını sağlıyor ve çalışanlarımızın girişimcilik ve yaratıcılıklarını hem finansal hem de finansal olmayan şekillerde ödüllendiriyoruz. 

Çalışanlar en çok gelişimlerini destekleyen aynı zamanda kuruma pozitif bir katkı yapabildikleri ortamlarda mutlu oluyor ve yüksek motivasyonla çalışabiliyorlar. Kurumumuzda yarattığımız İnovasyon Kültürü ile her çalışanımızın fikirlerine değer verilen bir çalışma ortamı yaratarak; 

• Yeni fikirler üretmeye odaklanmalarını, sorunlara değil sorunları belirledikten sonra çözüm yolları aramalarını, 
• Kurumun değişim ve gelişiminden kendilerini sorumlu hissetmelerini ve katma değer yaratmalarını,
• Denileni yapandan “Düşünen” ve “Yaratan” bireylere dönüşmelerini sağlıyoruz. 

Başka bir deyişle, sorunlarımızı, aşmamız gereken engelleri çok iyi tanımlayan, bunları bir fırsat olarak gören, bunlardan şikayet etmek yerine çözüm üreten bir kültür yaratmaya çalışıyoruz. Kurum olarak değer yaratacak, değer katacak kişilere bunları gerçekleştirmeleri için fırsat verecek bir ortam yaratıyoruz. 

İnovasyon sadece “kurumiçi”nde nefes alan bir kavram olmaktan çok daha derin bizler için; Dışarıdaki “kıvılcım”lar saçan beyinlerden gelecek taze kan da bizim için oldukça önemli. Sadece gençlerin değil, aynı zamanda kurum kültürümüze ve ürün yelpazemize, kendi deneyimlerinden yola çıkarak katkıda bulunmak isteyen müşterilerimizin de fikirleriyle katılabileceği bir yarışmamız da var: “TEB Akıl Fikir Yarışması- İcat Çıkar”. 

TEB’den İcat Çıkar

5 senedir devam eden ve artık gelenekselleşen bu yarışmada, sadece üniversite öğrencileri, genç profesyoneller ve müşterilerimizden gelen fikirleri, çeşitli sektörlerin önde gelen isimlerinin değerlendirmelerini sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda öncelikli amaçlarımızdan biri olan, bu yenilikçi girişimciliğe ilgi duyan genç yeteneklerin, iş dünyasının kendini kanıtlamış ustalarıyla bir araya gelmesini de sağlıyoruz. 

Teb Akıl Fikir Yarışması- İcat Çıkar- ile amaçladığımız;

• Üniversite öğrencilerini ve genç profesyonelleri “yenilikçilik – yaratıcılık” konusunda bilinçlendirmek, yetkinliklerini geliştirmek, 
• Yaratıcı, yenilikçi gençlerle, fikir ve projelerle buluşmak, onları ödüllendirmek, 
• Üniversite öğrencilerinin finans sektörü ile yakınlaşmasını sağlamak, 
• Özel sektör ve üniversite işbirliğine örnek olacak bir proje gerçekleştirmek, 
• Müşterilerimizle buluşmak, onların mevcut ürün ve hizmetlerimizi inceleyip yenilikçi görüş ve önerilerini almak.

‘TEB Akıl Fikir Yarışması’ na ilgi her geçen yıl büyüyor ve artık bir marka haline gelen yarışmamıza bu yıl 7.050 kişi yenilikçi, yaratıcı fikirleri ile başvurdu. 

Akıl Fikir Kampüsü uygulamamızda ise inovasyona ilgi duyan üniversite öğrencilerimize inovasyon konusunda eğitimler veriyor, aynı zamanda onları çalışanlarımız ve üst yönetimimizle biraraya getirerek, iş hayatına atılmadan önce bir tür mentörlük hizmeti veriyoruz. 

Akıl Fikir Kampüsü Uygulamasındaki Amacımız;

• Üniversite öğrencilerinin yenilikçilik-yaratıcılık ve yetkinliklerini artırmak,
• Profesyonel hayat, Bankacılık sektörü ile ilgili bilgilendirmek

*Susan Foley- Entrepreneurs Inside: Accelerating Business Growth with Corporate Entrepreneurs yazarı- Corporate Entrepreneurs Profile