Yöneticileriniz, liderleriniz, ilk amirleriniz acaba şirketinizi hangi yöne doğru çekmekteler? Pusulaları doğru yönü gösteriyor mu? Yoksa çalışanlarınız pusulalarını şaşırmış; tekneniz alabora olmak üzere mi? O zaman, artık S.O.S vermeye başlayabilirisiniz !!!

Günümüzde üretim ortamındaki donanımlar, son teknoloji artık kolayca temin edilebilirken tüm bunları bütünleştirecek, en yüksek verime taşıyacak, farklılığı – rekabeti yaratacak olan gizemli şey sahip olduğunuz insan faktöründe bulunmaktadır. 

Etkili İnsan Gücü

Etkili, motive olmuş, işini sahiplenmiş, işini ve kendisini geliştirebilmeyi öğrenmiş, gözlem yeteneğini arttırmış, yüksek farkındalık seviyelerine erişebilmiş, kurumsal değerlerini özümsemiş, eğitimli, becerili, yetkin bir insan gücü hepimiz için ortak bir hedef olmalıdır. Bu tür bir iş gücünü kolayca elde etmek mümkün mü? İyi okullardan mezun olmuş, sıra sıra sertifikalara ve iş tecrübesinde sahip olmak yeterli midir? Kimler onlara doğruyu, isteneni, hedefleneni anlatabilir, çalışanların gelişim planlarını oluşturabilir ve yapıcı, sağlıklı geri bildirim vererek yol haritalarını çizebilir? 

Sanırım tüm bu soruların hepsinin ortak yanıtı “lider” yani “insan” olmalıdır! İnsan faktörünün yüksek etkisini daha da artırmak ve çok daha önemli kılmak içinde bir lider olarak ilk adımda “çalışanlarımız şirketimizin en önemli değeridir” olgusunu hissettirecek aksiyonlar, tutum ve davranışlar ile başlamak gerekir. 

Çalışanlarınız şirketten ve liderlerinden beklerler? Dürüstlük, bütünlük, güven, saygınlık, adalet, kararlılık, öğreten, telkin eden, dinleyen olmak, vb gibi. Çalışanların bağlılığını, motivasyonunu arttıracağına emin olduğumuz bu değerler bir liderde en temel aranan önceliklerdir. Peki liderlerimiz bu özelliklerinin farkındalar mı? Günlük iletişimlerinde, çalışanları ile olan ilişkilerinde bu olmazsa olmaz yetkinlikleri gösteremez iseler o şirkette huzur ortamının zedelenebileceğini, aile ortamının kaybolabileceğini, dedikodunun artabileceğini, adam kayırmacılığın çoğalabileceğini bilmekteler mi? 

Etkili Liderlik 

Bir liderin etkinliği o şirketin verimliliği, başarısı ile doğrudan ilintilidir. Liderlerine yatırım yapan, onların gelişim planları ile işe başlayan şirketler; tüm çalışan topluluğuna doğru mesajı ulaştırmada, beklenen hedefleri yaymada ve çalışanların isteklerini ve ihtiyaçlarını tarafsız ve doğru olarak toplamada netlik kazanırlar, çalışanlarının gönüllerine taht kurarlar. Liderlerin pusulası işte o zaman kurumun pusulası ile aynı yönü gösterir. Sahiplenme, öğrenme, gelişme ve geliştirme artar. Etkin ve başarılı liderlerin analizlerinde onların sahip oldukları konum ve statülerinden ziyade daha başka faktörlerin var olduğu anlaşılmıştır! Görev ve sorumluluk başarılı ve etkin lider imajını yaratmada 10 %, bilgi 30 % ve 60 % ise kişilik ve karakter yapısından gelir. Liderinizin kişiliği, karakteri doğrudan kurumunuzun başarısına yansır! Başarı vizyonunuzda yatan sihirli anahtar “LİDER KÜLTÜRÜNÜZ” dür. Başarılı, örnek, iyi rol modeller şirketi zirveye taşırlar; aksi olanlarda bilerek veya bilmeyerek şirketinin rekabetçiliğini yitirmesini, zamanla da yok olması sağlarlar.

Bizdeki en temel yanlış, liderliği “yönetmek – kontrol etmek” olarak algılamamızdan gelmektedir. Asıl olan bir lider olarak aynı zamanda çalışanlara da hizmet edebilmek, onlara destek olabilmek, gelişimlerini sağlamak, ufuklarını açmak, takım olduklarını hissettirmektir. Üç temel yetkinlik başarılı bir liderlik için vazgeçilmez unsurdur: Karakter Yapısı, Güvenilir Olma ve Yetenek Sahibi Olma.

Güvenirlik 

Güvenilirlik kısaca “söylediğini yapan” olarak belirtilebilir. Günden güne aksiyon alan, iyi planlayan, planladıklarının hayata geçmesini sağlayan, sonuçları analiz ederek, gerekirse planları yenileyen; sonuçları ekibi ile paylaşan, rol ve sorumlulukları iyi paylaştıran, iyi tanımlayan liderler ekip elemanlarınca “güvenilir” bulunur, takım üyeleri zamanla ondan etkilenir ve kendilerinde yüksek güvenirlik oluşunca da bakın ne sonuçlar alınır:

• Şirket içersinde diğerleri ile bu olumlu özellikler paylaşılır, şirketi olumlu hava sarar, 
• Bu şirket için çalıştıklarından gurur duymaya başlarlar, 
• Şirket vizyonuna en çok sahip çıkan, diğerlerine yol gösteren olurlar 
• Yaptıkları işi önemserler

Peki tam tersi olduğunda, yani lideriniz güvenilir olmadığında ise

• Çalışanlarınız, amiri yanındaysa, o gözlemliyorsa çalışır veya çalışıyor gibi yapar 
• Yapmaktan çok yapmamak için çaba sarf edilir, bahaneler artar 
• Motivasyon düşer, dedikodu artar

Pozitif İletişim 

İyi bir lider aynı zamanda iyi bir ilişki kurucudur. Pozitif ilişki kuran, dikkatli ve özenli dinleyen, empati kuran lider, çalışanını kazanır, onunla arasındaki güven duygusunu güçlendirir. İmalar, kafa karıştıracak söylemler, dinler gibi yapıp dinlememeler, karşısındakinin konuşmasını bölmeler, önyargılı yaklaşımlar vb. gibi iletişimi zedeleyebilecek unsurlara asla yer vermez. 

Koçluk, danışmanlık 

Her bir liderimizin aynı zamanda birer “koç” olmasını, danışman, mentor gibi davranmasını, takım üyelerini yetiştirmesini, geliştirmesini bekleriz. Bir liderde görmek istediğimiz diğer bir beceri şeklidir “koçluk”. Koçlar çalışanların potansiyellerini keşfederler, onları savunurlar, farklı yaklaşmayı bilirler, cesaretlendirirler ve gizliliğe saygı gösterirler. 

Örnek Uygulama: Autoliv Cankor’da Ekipmetre Uygulaması

Şirketimizde görev yapan orta kademe yöneticiler ile üst kademe yöneticilerden oluşturduğumuz iki grubumuzu “Liderlik Becerilerini” geliştirmek ve güçlü ve zayıf yönlerini mercek altına alabilmek amacı ile Baltaş Grubu danışmanlığında “Ekipmetre” adını verdiğimiz bir projeye dahil ettik. Liderlerimizin temel değerlerini, temel özelliklerini ve stres, baskı altında ortaya çıkabilecek olan zorlaştırıcı özelliklerini grup içersinde isim vermeden mukayeseli olarak ortaya serdik. Onların İç uyumlarına, sosyallik derecelerine, hırslarına, uzlaşabilirliklerine vb gibi baktık yani bir anlamda onlara “ayna” tuttuk. Baskı altında nasıl fevri davranabildiklerini, nasıl kibirli olabildiklerini, bazen inatçı, bazen işgüzar olabildiklerini göstermeye çalıştık.

Şirketin bu açıklığı, bu gelişim çabası katılımcı tüm liderlerimizi kamçılamış ve kendilerindeki zayıf yanlarını öğrenme ve bunlar için geliştirme planları oluşturma çabası başlattı.

Global Autoliv firmasının beş temel liderlik modülü üzerine inşa edilen ve alt seviyeden üst seviyeye kadar lider çevresindeki tüm kişilerce doldurulan 360 derece liderlik değerlendirmesi de bu ekipmetre çalışması ile birleşince ortaya çok güzel sonuçlar çıktı! Liderlerimiz hem kendi yönetim modellerinin yakın çevrelerinde; ast ve üstlerinde nasıl etki yarattığını görmüş hem de kendi liderlik pusulalarını ve nerelere yatırım yapmaları gerektiğini kavramış oldular.

Sonuç

Şirketinize, kurum kültürünüze kalıcı ve katma değer yaratan bir lider olarak anılmak istiyor ve hem kendinizi hem de ekibinizi geliştirmeyi çalışmaların odağına almayı düşünüyorsanız; o zaman ilk adım olarak çalışanlarınıza değer vermekten başlayın, sonra güven duygusunu onlara aşılayan – şirkete örnek olun – yayılımını sağlayın. Karakter yapınız ile dürüstlüğünüz ile yürekleri kazanın ve en son olarak pozitif yaklaşımlar ilerde iletişimi etkin kılın, unutmayın ki liderlik bir iletişimdir. Bu özellikler de ancak geribildirim alarak ve bundan yararlanarak gelişir.