Yarım yüzyıla yakın bir zamandır psikolog bilim adamı Gagne’nin dokuz adımlı eğitim modeli, eğitimciler için bir amentü niteliği taşımayı sürdürüyor. Baltaş eğitimleri de yirmi yılı aşkın bir süredir bu modele uygun uygulanıyor. İnsan beyninin bilgiyi işlemek için kullandığı süreçlere ve mekanizmalara dayanan model, sınıf içi eğitimlerde olduğu kadar, e-öğrenmede de geçerliliğini koruyor. Hiçbir karmaşık teknoloji ya da gözalıcı multimedya tekniğinin, sağlam bir eğitim tasarımının yerini tutamadığı, eğitim içeriğinin etkinliğini artırmaya yetmediği biliniyor.
Yarım yüzyıla yakın bir zamandır psikolog bilim adamı Gagne’nin dokuz adımlı eğitim modeli, eğitimciler için bir amentü niteliği taşımayı sürdürüyor. Baltaş eğitimleri de yirmi yılı aşkın bir süredir bu modele uygun uygulanıyor. İnsan beyninin bilgiyi işlemek için kullandığı süreçlere ve mekanizmalara dayanan model, sınıf içi eğitimlerde olduğu kadar, e-öğrenmede de geçerliliğini koruyor. Hiçbir karmaşık teknoloji ya da gözalıcı multimedya tekniğinin, sağlam bir eğitim tasarımının yerini tutamadığı, eğitim içeriğinin etkinliğini artırmaya yetmediği biliniyor.
- İlgi uyandırma: İlgi uyandıran bir öğe kullanıcıyı programa bağlar. Örneğin ses efektleri ya da müzik eşliğinde başlayan hareketli bir multi-medya görüntüsü, işitsel ve görsel uyaranlarla bir anda dikkati çeker. Ya da düşünmeyi kışkırtan bir soru, kullanıcının ilgi alanına giren bir olay, merak uyandırarak kişiyi öğrenmeye motive eder.
- Beklenti yaratma: Öğrenme programına başlarken kişi neyi öğreneceğini bilmek ister. “Bu programı tamamladığınızda…….öğreneceksiniz” şeklinde başlayıp bir amaçlar listesi sunulabilir. Ya da yeni bilgi ve becerilerin sağlayacağı yararı canlı olarak gösteren örnek bir olay ya da bir simulasyonla da amaçlar aktarılabilir. Böylece öğrenende beklenti yaratılır ve öğrenme motivasyonu artar.
- Geçmiş yaşantıya gönderme yapma: Kişisel yaşantılarla ve mevcut bilgiyle ilişkilendirilen bilgi daha kolay kavranır ve hatırlanır. Bunun en basit yolu, eski yaşantılarla ve bilinen kavramlarla paralellik kurmak ya da sunulacak içerikle ilgili problem çözdürmektir.
- Seçici algıyı harekete geçirme: Bu bölümde öğrenilmesi istenen bilgiler sunulur. İçerik kısa, öz, anlamlı bir biçimde düzenlenerek odaklanma sağlanır. Bilgi açıklanarak ya da grafiklerle ve canlı örneklerle aktarılır. Farklı öğrenme tarzlarına uyum sağlamak için mümkünse metin, çizim, dramatizasyon, sesli anlatım, video gibi farklı ortamlar kullanılmalıdır.
- Anlamlandırma: Yeni bilgi sunulurken, aynı zamanda kavramayı ve akılda kalmayı kolaylaştırmak için öğrenene yol göstermek gerekir. Örnekler, vaka çalışmaları, grafik sunumlar, benzetmeler yol gösterme stratejilerinden bazılarıdır.
- Tepki verme: Öğrenene yeni beceri ve davranışları deneme ve sergileme olanağı vererek yeni duruma tepki vermesi sağlanır. Böylelikle kişi öğrendiklerini doğru anlayıp anlamadığını görür.
- Pekiştirme: Kişi verdiği tepkilerin ve davranışının sonuçlarını görmek ister. Bu aşamada yapılan alıştırma ve soruların amacı, not değil geribildirim vermek amacı taşır ve bilgiyi doğru kavramayı sağlar.
- Akılda kalma: Eğitsel modüller tamamlandıktan sonra, öğrenenlere bir bitirme testi verilir. Test sırasında kişiye koçluk, geribildirim ya da ipucu verilmez. Amaç öğrenilenlerin ne kadarının akılda kaldığını sınamaktır. Belirli bir düzeyin üzerindeki puan, kişinin öğrenme başarısının ve kazandığı ehliyetin göstergesidir. Genellikle yüzde 80-90 arası doğru yanıt, başarılı sayılır.
- İçselleştirme ve hayata aktarma: Kazanılan becerilerin işe uygulanabilmesi, eğitimcilerin ve yöneticilerin başlıca kaygısıdır. Etkili eğitim programları performansa odaklanmıştır. Eğitim içeriğinin kalıcı olmasını ve işe aktarılmasını kolaylaştıracak tasarımı ve ortamı sağlarlar. Bilginin kalıcılığını sağlamanın en bilinen ve en etkili yolu tekrar etmek olsa da, bunu doğrudan yapmak yerine, yapılan işle ilgili kılavuzlar, tablolar ve başka yardımcı kaynaklar dolaylı yoldan tekrarı sağlar ve işle bağlantı kurar.
Yorum Bırakın
E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmiştir