İADE hizmeti, çalışanın kendi güçlü ve zayıf yanlarını tanımasını, kendine olan saygı ve güveninin artmasını sağlayacak donanımı hedefler. 

İşten ayrılmada destek (İADE) ya da İngilizcedeki karşılığıyla “outplacement” hizmeti, yeniden yapılanma, birleşme, küçülme ve kapanma gibi çeşitli nedenlerden ötürü çalıştıkları şirketi bırakmak zorunda kalan kişilere, kişisel ve performans özelliklerine uygun iş olanakları araştırma konusunda yardımcı olmak amacıyla verilir. 

Bu program duygusal zekası yüksek şirketlerin, çalışanlarına ve topluma karşı olan sorumluluğunun en güzel örneğidir. Böylece bir taraftan yetişmiş işgücü potansiyelini en üst düzeyde iş hayatına yansıtmaya devam eder. Diğer taraftan şirket çalışanları, toplumsal sorumluluğu yüksek bir şirkette çalışmanın güvencesini yaşarlar. 

İADE Hizmeti: Geleceğe Köprü 

“İşten Ayrılmada Destek Hizmeti”nin benim gözlediğim en önemli yararı, işten ayrılan kişinin yaşadığı sorunun çözümünü engelleyen ve kişinin hayat amacına ulaşmasına yardımcı olmayan olumsuz duyguları ortadan kaldırmasıdır; böylece kişinin enerjisini geleceğe ve sorunu çözmeye yöneltmek mümkün olur. Kişinin eski şirketine veya oradaki belirli kişilere dönük olarak yaşadığı kızgınlık, nefret, intikam gibi duyguların, onun hayatını olumlu yönde geliştirmeye yararının olmadığının fark edilmesi, yeni bir geleceğe doğru en önemli adımdır.

Bu adımın atılmasından sonra, zihinsel ve duygusal enerji, yapıcı ve kişinin hayat amaçlarına hizmet edecek yönde harekete geçmeye başlar. Danışmanın yol göstericiliği, yeni yollar bulmak ve kişisel tercih ve özelliklerle ilgili derinleşmek konusunda kolaylaştırıcı rehberlik sağlar.

1980’lerde Detroit’te otomotiv endüstrisi bir kriz sonucu küçülmeye gitmişti. İşlerinden çıkartılan işçiler şehirde kendi şirketleri tarafından üretilen bütün arabaları balyozlarla parçaladılar. Bundan on yıl sonra yapılan bir küçülmede ise işten ayrılma bildirisinin empatik bir ortamda yapılması ve psikolojik destek hizmetlerinin verilmesiyle hiçbir sorun yaşanmadı.

Bu tür olaylar kurumların iş gücü azaltma uygulamalarına daha özenli eğilmelerini sağladı. Şirketler, eski çalışanlarına gösterdikleri tavrın, o şirketin kamuoyu önündeki itibarını etkilediğini farkettiler. İşe son verme kararının çalışana bildirilme üslubundan, eski çalışanın geçiş döneminde desteklenmesine kadar çeşitli kurumsal davranışlar bu açıdan yeniden gözden geçirildi. 

Şirkete Yararları

İşten Ayrılmada Destek (İADE) hizmeti (outplacement) yukarıda değindiğimiz sorunlara çözüm getirmek için geliştirilmiş programlardan oluşur. İADE hizmeti son dönemlerde insan kaynakları fonksiyonları arasında en hızlı gelişen alan haline gelmiştir. 

Program özünde, tüm tarafların galip/galip ilişkisi içinde sonuç almasını hedefler. İADE programı, hem kurum, hem sonlandırma bildiriminden sorumlu yönetici, hem de işini bırakmak zorunda kalan çalışanın bu zor durumu en az zararla atlatmasını sağlar. Programın bu kapsamda şirkete yararları şöyle özetlenebilir:

• Şirketin kamuoyu önünde ve iş dünyasında itibarını yükseltir.
  
• Şirkete karşı olumlu duyguların devamını sağlar.
  
• Geride kalanlara olumlu mesaj verilmesini sağlar. 
  
• Ayrılan kişilerin şirket verebileceği zararların önüne geçer.
  
• Yasal yollara başvurma olasılığını azaltır.

İşten Ayrılana Yararları 

İşten ayrılmak zorunda kalan çalışanlar açısından ise program; eğitimli, birikimli ve deneyimli profesyonelleri geri kazanmak, gerek birey, gerekse ülke ekonomisi açısından verimli olmaya devam etmelerini sağlamak amacını taşır. Hizmetin temelinde, çalışanın kendisini güçlü ve zayıf yanlarıyla daha iyi tanıması, kendine olan saygısı ve güveninin artmasına imkan sağlayacak donanımı kazanması yatmaktadır. İADE programının işini kaybetmiş kişiye yararları şöyle özetlenebilir: 

• Kişinin olumlu, yapıcı bakış açısını ve hayat enerjisini korumasına yardımcı olur.
  
• Kişinin stres kaynaklarıyla başaçıkmasını amaçlar.
  
• Kişinin tarafsız ölçülerle kendisini tanımasına ve kariyer planı yapmasına yardımcı olur.
  
• Kişinin iş arama çalışmalarına etkinlik kazandırır.

İş kaybı hangi nedenle olursa olsun, kişinin hayal kırıklığını, kaygı ve kızgınlığını aşarak, sağduyu ile davranması ve karar vermesi çok zordur. Başarı ise kişinin olumsuz duygularını denetleyerek kendisine inanması ve güvenmesiyle gerçekleşir. İADE programı, toplum olarak geleceğe umutla bakabilmek için bugün sistem dışına çıkarmak zorunda kaldığımız insan kaynağımızı geri kazanmak için eşsiz bir işlev üstlenmektedir.